تحلیل مکانی شاخص های خشکسالی SPI وEDI در استان تهران

سیستم های پایش در تدوین طرح های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت زیادی برخوردار هستند که بدین منظور از شاخص های خشکسالی برای بیان کمی این پدیده استفاده می گردد.  اما معمولا این شاخص ها به صورت نقطه ای محاسبه می شوند و لازم است تا به صورت مکانی پردازش شده و نقشه های مربوط ارائه گردند. روشهای زمین آمار از جمله تکنیک هائی می باشند که می تواند در این راستا مورد استفاده قرار گیرد و این در صورتی است که متغیر مورد بررسی یک متغیر مکانی باشد. تحقیق حاضر تلاشی است برای تحلیل مکانی شاخص های خشکسالی و تهیه نقشه های مربوط که در آن سعی شده ابتدا با توجه به استاندارد شدن بارندگی برای محاسبه این شاخص ها، متغیر مکانی بودن آنها مورد بررسی قرار گیرد. در مرحله بعد روش های مختلف زمین آماری شامل روش های کریجینگ، کوکریجینگ، TPSS با و بدون متغیر کمکی و میانگین متحرک وزن دار (WMA) برای تحلیل مکانی آنها مورد ارزیابی واقع شود.  پایش خشکسالی براساس شاخص های SPI و EDI با استفاده از آمار و اطلاعات ۴۳ ایستگاه در سطح استان تهران انجام و سپس نقشه های خشکسالی تهیه و ارزیابی شده است. نتایج تحقیق ضمن تایید متغیر مکانی بودن شاخص ها، نشان داد که هر چند روش کریجینگ از دقت بالاتری برخوردار بوده است ولی با لحاظ نمودن سرعت عمل و استفاده از این نتایج در سیستم های پایش فعال، روش میانگین متحرک وزن دار نیز دقت کافی را دارا است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، زمین آمار ، SPI ، EDI ، کریجینگ ، میانگین متحرک وزندار ، TPSS