بررسی و مقایسه توان اکولوژیکی و کاربری های فعلی در اراضی جنوب ارومیه بر اساس اصول آمایش سرزمین

چکیده کشاورزی  بعنوان یکی از مهمترین بخش های اقتصادی کشور، نقش مهمی در رسیدن به توسعه پایدار ایفا می کند که مستلزم استفاده از اصول و روشهای علمی و شناخت قابلیت های محیطی می باشد. در این مطالعه، ارزیابی توان اکولوژیکی حدود ۸۰۰۰۰ هکتار از اراضی جنوب شهرستان ارومیه برای کاربری های کشاورزی بر اساس اصول آمایش سرزمین و با روش مخدوم در محیط GIS انجام گردید. برای این کار، نقشه پارامترهای اکولوژیکی تاثیر گذار با کاربرد داده های موجود برداشت زمینی و داده های ماهواره ای در محیط GIS تهیه و بر اساس مدل مخدوم طبقه بندی شدند. تجزیه و تحلیل داده ها برای تهیه نقشه واحدهای همگن طبق مدل مخدوم انجام و مدلی ویژه تهیه گردید. نقشه کاربری فعلی منطقه با کاربرد داده های IRS-P۶، نقاط کنترل زمینی و روش تفسیر بصری با کمک طبقه بندی نظارت نشده تهیه گردید. سپس نقشه توان اکولوژیکی و کاربری فعلی با یکدیگر مقایسه گردیدند. نتایج نشان داد که در نقشه کاربری فعلی، حدود ۳۱ درصد به کاربری فاریاب، ۲۴ درصد کاربری دیم، ۶ درصد خاک لخت، ۲ درصد مسکونی، ۳۶ درصد مرتع و ۱ درصد شوره زار اختصاص داده شده است. در صورتی که در نقشه توان اکولوژیکی، حدود ۱۳ درصد به طبقه تناسب ۲ و ۱۵ درصد به طبقه تناسب ۳ برای فاریاب و سایر کاربری های کشاورزی و ۳ درصد به طبقه تناسب ۵ (طبقه تناسب ۲ برای دیم کاری و باغبانی دیم و طبقه تناسب ۵ برای سایر کاربری های کشاورزی) اختصاص یافت. به طور کلی نتایج نشان می دهد که از ۵۵ درصد سطح کاربری های کشاورزی در نقشه کاربری فعلی حدود ۲۴ درصد آن با سطوح مناسب برای کاربری های کشاورزی در نقشه توان اکولوژیکی هم خوانی ندارد.

کلیدواژه ها:

توان اکولوژیکی ، سنجش از دور ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، کاربری فعلی ، کشاورزی