سیلاب پسا یخبندان خلیج فارس و تغییرات اقلیم هولوسن: شکل گیری تمدن بشری

حوضه خلیج فارس طی کواترنری در اغلب مواقع محیطی قاره ای بوده است و تنها در دوره های بین یخبندان دریا در آن پیشروی کرده است. پس از آخرین یخبندان بزرگ و در طی چند فاز، به ویژه طی هولوسن، دریا به بالاترین تراز خود رسید. افزایش تراز دریا به همراه تغییرات اقلیمی در تکوین تاریخ بشر در این منطقه اثرگذار بوده است. با وجود اهمیت، طغیان عظیم خلیج فارس به خوبی بررسی نشده است. در این مطالعه با استفاده از یک مغزه رسوبی، طغیان خلیج فارس و تغییرات اقلیمی این منطقه از اوایل هولوسن تا هولوسن میانی بررسی شد. برای این منظور از روشهای رسوب شناختی، گرده شناسی، ژئوشیمی آلی و اسکن XRF مغزه رسوبی استفاده شد و سن سنجی رادیو کربن در ۴ افق بر روی صدف دوکفه ای به انجام رسید. نتایج نشان می دهد که در ۹۴۰۰ سال پیش طغیان خلیج فارس پس از دو پالس فرعی به سواحل بوشهر فعلی رسید. تغییرات اقلیمی در همین حین، با افزایش شدت مونسون اقیانوس هند همراه شد. تغییرات اقلیمی بعدی در حدود ۶۵۰۰ و ۴۲۰۰ سال پیش در رسوبات ثبت شده است. توسعه پوشش گیاهی ساوانای واقعی در اوایل هولوسن به دلیل غلبه سامانه مونسون اقیانوس هند و سپس از میان رفتن آنها در ۶۵۰۰ سال پیش به دلیل تضعیف سامانه مونسون اقیانوس هند و تقویت سیستمهای غربی بوده است. با توجه به شرایط امروزی تغییر اقلیمی، بررسی شرایط اوایل هولوسن می تواند به عنوان شرایط مشابه در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

سامانه مونسون اقیانوس هند ، سامانه غربی ، رسوب ، هولوسن ، خلیج فارس ، تغییر اقلیم.