بررسی کارکردهای آشکار و پنهان انجمن های علمی و پژوهشی

یکی از ویژگی های اساسی جامعه مدنی، حضور پررونق نهادها و تشکل های علمی و فرهنگی خودانگیخته است؛ نهادهایی که بتوانند در کنار دولت، تمام ظرفیت های علمی و فرهنگی موجود جامعه را پوشش و ارتقا دهند. انجمن های علمی و پژوهشی نمونه ای روشن از مصادیق نهادهای مدنی است. در نوشته حاضر پس از بیان سابقه انجمن های علمی در جهان و ایران تلاش شده است با بهره گیری از رویکرد کارکردگرایی، به تبیین نقش و آثار این نهادها پرداخته شود. بدیهی است این چارچوب نظری می تواند زمینه و مقدمه ای را برای تحقیقات کاربردی درباره کارکردهای انجمن های علمی و پژوهشی در ایران فراهم کند. در این مقاله کارکردهای یاد شده به دو دستل کارکردهای آشکار (manifest function) و کاکردهای پنهان (latent function) تقسیم و فهرستی از این دو دسته ارائه می شود. در پایان مقاله برای تسهیل ایفای کارکردهای مثبت انجمن ها و ارتقای جایگاه و نقش آنان در نظام علمی و اجتماعی کشور دوازده راهکار پیشنهاد شده است.