وضعیت حقوقی شرط عدم نفقه در نکاح دائم

به موجب ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی، نفقه زوجه در نکاح دائم بر عهده شوهر است. مشهور فقها و حقوق دانان، مستندات چنین الزامی را «مقتضای عقد نکاح»، «امر شارع به تکلیف زوج»، «غیر ترخیصی بودن حکم نفقه» و «امری بودن قانون نفقه» برشمرده اند. در نتیجه، اشتراط اسقاط نفقه در نکاح دائم را شرط مخالف مقتضای عقد، شرط مخالف شرع و نیز مصداق اسقاط ما لم یجب دانسته اند که با حکم بودن ماهیت نفقه و امری بودن قانون آن ناسازگار خواهد بود. هرچند طرف داران بطلان چنین شرطی در سرانجام عقد مشروط به عدم نفقه، اختلاف نظر دیگری دارند و برخی قائل به بطلان عقد (شرط مبطل) و بیشتر آن ها طرف دار عدم بطلان عقدند (شرط باطل غیر مبطل).       این مقاله با رد دلایل فساد این شرط، ضمن ارائه مویداتی بر درستی نظریه خود، با تکیه بر اصل حاکمیت اراده به عنوان یک قاعده عقلایی شرعی، صحت چنین شرطی را نتیجه می گیرد.

کلیدواژه ها:

شرط اسقاط نفقه ، عدم نفقه ، حق و حکم ، قانون امری