تبلور پسامدرنیستی نظریه مرگ مولف در رمان «نویسنده نمی میرد، ادا درمی آورد»

در پی نظریه «مرگ مولف» رولان بارت (Roland Barthes)، اقتدار مولف در نقد نو، با چالش جدی و بی ­سابقه­ ای روبه­ رو شد. مرگ ­مولف تاثیری آشکار در پسامدرنیسم داشته است، به­ طوری­ که برخی شگردهای پسامدرنیستی تبلوری از نظریه مرگ ­مولف­ اند که جایگاه مقتدرانه نویسنده را به مخاطره انداخته ­اند. بارت این دیدگاه سنتی را که مولف، منشا متن، منبع معنا و تنها شخص صاحب صلاحیت برای تفسیر است، رد می­ کند. به باور او، «مرگ مولف» برابر با تولد خواننده است؛ چرا که معنا نه در مبدا متن بلکه در مقصد متن است. پس، اگر مبدا را «مولف» و مقصد را «خواننده» بدانیم، معنا در مقصد شکل می گیرد و پدیدآورنده اثر، دیگر مرکز توجه و تاثیرگذار نیست و این، خود اثر است که در هربار خوانده یا دیده­ شدن از سوی مخاطب، تولید معنا می­ کند. در این مقاله، رمان «نویسنده نمی میرد؛ ادا درمی ­آورد» نوشته «حسن فرهنگی» بر اساس نظریه «مرگ مولف» بررسی­ شده ­است. نتایج پژوهش نشان می­ دهد که مولف در این رمان پست­  مدرن، از شگرد­هایی مانند قدرت اختیار و انتخاب­ دادن به خواننده (خواننده محوری)، اعتراض شخصیت به روند داستان و دخالت در نگارش آن، جدال شخصیت داستان با نویسنده و نافرمانی، تاکید بر داستان­ بودگی و عمل نوشتن، بینامتنیت، و درآمیختن زندگی واقعی نویسنده با زندگی داستانی شخصیت ­ها استفاده کرده­ است. این­ شگردها از مولف­ محوری متن، می­ کاهند و نقش خواننده را برجسته می­ کنند و رمان را به رمانی پست­ مدرن و مبتنی بر نظریه مرگ مولف بدل می­ سازند.

کلیدواژه ها:

مرگ مولف ، رولان بارت ، نویسنده نمی میرد ادا درمی آورد ، حسن فرهنگی ، پسامدرنیسم