مفهوم آزادی از دیدگاه قرآن

مقاله حاضر براساس رهیافت درون دینی تلاش میکند به این دو پرسش پاسخ دهد: آیا میتوان به طرح مفهوم آزادی در قرآن پرداخت؟ چگونه میتوان با بهرهگیری از یک مدل نظری خاص، به تحلیل مفهوم آزادی از دیدگاه قرآن پرداخت؟ بررسی آیات قرآن نشان میدهد که از دیدگاه قرآن، انسان با برخورداری از ویژگیهایی همچون جانشینی خداوند، فطرت الهی، شخصیت مستقل و آزاد، اختیار و اراده، عقل به عنوان فاعل آزادی (مولفه اول)، انسانهای دیگر، امیال و هواهای نفسانی و طبیعت به عنوان مهمترین موانع آزادی (مولفه دوم) و توحید و عدالت، شناخت و تکامل انسان به عنوان بهترین اهداف آزادی (مولفه سوم) دانسته شدهاند. در نتیجه میتوان گفت از دیدگاه قرآن، انسان برای رسیدن به رشد و تکامل باید از دخالت و سلطه انسانهای دیگر، امیال و هواهای نفسانی و طبیعت آزاد و رها باشد.