تاثیرات سیستم های شکل زای اقلیمی بر زمین لغزش های ایران
محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 9، شماره: 24
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 29
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GDIJ-9-24_009
تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402
چکیده مقاله:
زمینلغزش یکی از بلایای طبیعی است که رخداد آن مشروط به کارکرد عوامل دیگر است. این پدیده مانند سایر بلایای زمینی از نظر طبیعی بلیه نیست، بلکه از جمله فرآیندهای لازم جهت تحولات ناهمواریهای زمین بهشمار میرود که حضور انسان در پیرامون این رخداد آن را بهصورت بلانشان میدهد. معمولا در مطالعهی زمینلغزهها عواملی مانند جنس اراضی، ریزشهای جوی، تغییر گرادیان شیب، زمینلرزه، فوران آتشفشانی، نوسانات آب زیرزمینی و علل انسانی در قالب مدلهای مختلف مورد بررسی قرار میگیرند. اگر چه عوامل فوق میتوانند سهم عمدهای در بروز این پدیده داشته باشند ولی شرط لازم وکافی برای تکوین چنین پدیدههایی زمینهی تاریخی بستر اراضی است که فرآیندهای شکلزای خاصی را تجربه کردهاند. درمورد توزیع و پراکندگی لغزشها و علل وقوع آنها درایران نیز مطالعات جامعی انجام گرفته است. در این مقاله وقوع این پدیده از جنبهی دیگری مورد بررسی قرار گرفته و سعی شده است رابطهی مکانیسمهای شکلزا و تاثیری که این پدیده در تحریک ناپایداریها داشته است برملا شود بهطوریکه میتوان نتیجه گرفت که توزیع این پدیده معطوف به رخدادهای اقلیمی از یکسو و فرآیندهای شکلزای تاریخی از سوی دیگر است. بر اساس یکی از روشهای پهنهبندی زمین ریختی- اقلیمی، ایران را میتوان به چهار ناحیهی متفاوت برودتی، حرارتی، رطوبتی و حرارتی- رطوبتی طبقهبندی نمود که هر یک از این نواحی دارای ویژگیهای ژئومرفیک خاصی است و تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر وقوع زمینلغزشها دارند. به منظور بررسی این تاثیرات با استفاده از نرمافزار ۹.۳Arc GIS نقشهی پراکندگی زمینلغزشهای اصلی کشور از یکسو و سیستمهای شکلزا از سوی دیگر تهیه و با تحلیل مکانی این دو مجموعهی رابطهی مجاورتی آنها با استفاده از روشهای آماری- مکانی، ارزیابی شده است. نتایج این تحقیقات نشان داد که ۹۲ درصد از زمینلغزشها در چالههای برودتی و رطوبتی وتنها حدود ۸ درصد درچالههای حرارتی به وقوع پیوستهاند، همچنین تراکم لغزشها در مرز ترمودینامیکی چالههای برودتی- حرارتی و رطوبتی- برودتی بیشتر است.
کلیدواژه ها: