راه کار های تحقق حق آبه از رودخانه هیرمند

حق آبه از هیرمند یک حق طبیعی، تاریخی و بین المللی است. براساس ماده دوم معاهده ۱۳۵۱، مقرر شده در هر ثانیه ۲۶ مترمکعب آب از هیرمند به ایران تحویل داده شود و طبق ماده ۵ معاهده، افغانستان حق ندارد، دسترسی ایران به حق آبه اش را محدود کند ولو اینکه آب اندک باشد. تامین آب مردم سیستان وابسته به حق آبه است. از اواخر۱۳۷۰ و هم زمان با کاهش بارش و خشک سالی در سیستان و با وجود سازه های احداث شده بر روی هیرمند و سرشاخه های اصلی آن، میزان ورودی آب هیرمند به دریاچه هامون مرتبا کاهش یافته و منجر به خشک شدن هامون گردید. اکنون هامون به کانون تولید ریزگردها و موجب قطع منابع امرار معاش مردم این خطه و مهاجرت گسترده آنها شده. حق آ به صرفا یک مسئله بر سر آب نیست. طالبان به دنبال امتیاز گرفتن در برابر آب است و به جلب نظر فضای بین الملل و ایران برای به رسمیت شناخته شدن، است. لذا آب به ابزاری برای دولت سازی و ملت سازی تبدیل شده. در این مقاله ضمن ذکر اهرم های فشار به طالبان و راه کار های تحقق حق آبه، پیشنهاد شده از طریق دیپلماسی و فشارهای سیاسی، حقوقی، اقتصادی و جلوگیری از بروز جنگ؛ طالبان را وادار به تامین آب مورد نیاز ایران طبق معاهده نمود.

کلیدواژه ها:

حق آبه ، هیرمند ، سد کمال خان ، معاهده ۱۳۵۱ ، تالاب هامون.