تبیین نظری مولفه های موثر در مناسبات ژئوپلیتیک و ارائه الگوی پیشنهادی

هدف از این پژوهش الگویابی مهم­ترین مولفه­های موثر بر مناسبات ژئوپلیتیک میان بازیگران قدرت است. مناسبات ژئوپلیتیکی استفاده از منابع جغرافیای قدرت در مناسبات بازیگران است. بیشتر مفاهیم در ارتباط با مناسبات ژئوپلیتیکی بر محور مناسبات رقابتی بوده درحالی که مناسبات ژئوپلیتیکی جنبه­ها و شکل­های مختلفی از همگرایی تا تنش و ستیز را در بر می­گیرد. روش تحقیق در این پژوهش بر اساس هدف نظری و بر اساس ماهیت توصیفی - تحلیلی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که نظریات و دیدگاه­های مختلفی در زمینه و مرتبط با مناسبات ژئوپلیتیکی وجود دارد که با بررسی برخی از این دیدگاه­ها و نظریات به مجموعه از مولفه ها و شاخص­های موثر در مناسبات ژئوپلیتیکی احصاء شدند و در چهار بعد طبیعی (۱۱ مولفه)، انسانی (۱۹ مولفه)، ترکیبی (۱۸ مولفه)، مصنوعی (نرم) (۱۰ مولفه) و مجموعا (۵۸ مولفه) دسته­بندی شدند. از سوی دیگر تحلیل نتایج پنل دلفی فازی تشکیل شده نشان می دهد که ابعاد و مولفه های احصاء شده مرتبط با مناسبات ژئوپلیتیک بوده­اند و مورد توافق خبرگان قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها:

ژئوپلیتیک ، مولفه های ژئوپلیتیکی ، مناسبات ژئوپلیتیک ، نظریات ژئوپلیتیکی ، دیدگاه های