مطالعه صفات مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی و ظرفیت آنتی اکسیدانی مرزنگوش یونانی (Origanum vulgare spp. hirtum) کاشته شده در شمال تهران

مرزنگوش یونانی با نام علمی Origanum vulgare L. spp. hirtum یک گیاه معطر از تیره نعناسانان است که در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی-بهداشتی مصرف می شود. با توجه به اهمیت اقتصادی گیاه، در این مطالعه با معرفی آن به اقلیم شمال تهران، صفات مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی و ظرفیت آنتی اکسیدانی آن ارزیابی شد. بر اساس نتایج، میانگین ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ و طول دمگل به ترتیب ۵۵، ۵/۲، ۷۵/۱ و ۳/۰ سانتی متر اندازه گیری شد. میانگین صفات اندازه گیری شده برای وزن تر بوته ۳۵۰ گرم، وزن خشک بوته ۳۳/۱۳۸ گرم و نسبت وزن تر بوته به وزن خشک آن ۵۳/۲ درصد بود. عملکرد این گیاه در سال دوم کشت، ۸/۲۸۹۹ کیلوگرم در هکتار اندازه گیری شد. محتوای اسانس گیاه در مرحله گلدهی ۵/۱ درصد به دست آمد. ترکیبات کارواکرول، گاما-ترپینن و پارا-سیمن به ترتیب با مقادیر ۷۱، ۷/۱۲ و ۹/۶ درصد، بیشترین مقدار ترکیبات اسانس بودند. محتوای فنول کل، فلاونوئید کل و رزمارینیک اسید گیاه در مرحله گلدهی به ترتیب ۳۴/۲۹ میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک، ۴۲/۲۱ میلی گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک و ۳۷/۱۳ میلی گرم بر گرم ماده خشک اندازه گیری شد. نتایج بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی نشان داد که عصاره مرزنگوش یونانی از شاخص IC۵۰ ۱۱/۹۹ میکروگرم بر میلی لیتر برخوردار است.

کلیدواژه ها:

Lamiaceae family ، Oregano ، Essential oil ، Total phenol ، Rosmarinic acid ، تیره نعناع ، مرزنگوش ، اسانس ، فنول کل ، رزمارینیک اسید