اثر بهبود زیرساخت های حمل و نقل بر وضعیت رقابتی تولید پسته در ایران

در ایران مشکلات متعدد در مراحل گوناگون بازاررسانی پسته نظیر شیوه و مدت زمان حمل و نقل پسته به بازار افزون­بر تاثیر بر قیمت نهایی پسته، در کاهش کیفیت محصول نیز موثر بوده است. از آن جا که بهبود زیرساخت­های حمل و نقل موجب کاهش هزینه و مدت زمان حمل می گردد، در این مطالعه بر مبنای داده های سال ۱۳۸۹ سعی شده با استفاده از مدل تعادل فضایی، که هدف آن بیشینه سازی رفاه اجتماعی است، اثر کاهش هزینه­های حمل به­عنوان شاخصی از بهبود زیرساخت­های حمل و نقل، بر وضعیت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان پسته ایران بررسی شود. نتایج نشان دادند با بهبود زیرساخت­های حمل و نقل، مقدار تولید و صادرات پسته کاهش و مصرف داخلی افزایش خواهد یافت. این مسئله اثرهای متفاوتی بر رفاه تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در استان های گوناگون خواهد داشت، اما روی هم رفته، رفاه تولیدکنندگان حدود ۲۷۲ میلیون ریال کاهش و رفاه مصرف­کنندگان و رفاه کل به­ترتیب حدود ۲۷۵۴ و ۲۴۸۲ میلیون ریال افزایش می­یابد. هم‎چنین، عملی شدن این سناریو موجب بهبود وضعیت رقابتی مناطق عمده تولید پسته نظیر خراسان رضوی و یزد نسبت به سایر مناطق خواهد شد.

کلیدواژه ها:

پسته ، بهبود حمل و نقل ، مدل تعادل فضایی ، رقابت تولید ، ایران