سنجش پیاده مداری با تاکید بر مولفه ایمنی از طریق ساماندهی مسیر دوچرخه

پیش از انقلاب صنعتی، معیار و تناسبات عناصر شکل دهنده شهر بر مبنای مقیاس انسانی و الگوی جابجایی بر اساس حرکت افراد پیاده بود (قنبری، هادی و هادی، ۱۳۹۶). اما وقوع انقلاب صنعتی و رشد و گسترش بی رویه شهرها و استفاده از وسایل حمل و نقل موتوری بر سرزندگی شهرها، ارتباطات اجتماعی و شکل کالبدی شهرها تاثیر بسیار زیادی گذاشت و موجب توجه بیش از حد به حرکت سواره و بی توجهی به حرکت پیاده و امنیت وی شد.امروزه افزایش استفاده شهروندان از وسایل نقلیه موتوری مشکلات بسیاری را در سیستم حمل ونقل ایجاد کرده و سبب افزایش ترافیک و به تبع آن آلودگی های زیست محیطی شده است (آزاده، شفیعی و خاکسار، ۱۳۹۷). توجه به مسائل زیست محیطی، بحران سوخت و انرژی در جهان و مطرح شدن موضوعاتی از قبیل ایجاد شهر سالم و توسعه پایدار موجب تعدیل استفاده از خودروی شخصی و شکل گیری نگرش شهرسازی انسان گرا شد (قنبری، هادی و هادی، ۱۳۹۶). از این رو مدیران، برنامه ریزان و طراحان شهری به دنبال انسانی تر کردن و افزایش قابلیت پیاده مداری شهرها هستند. این نگرش موجب به رسمیت شناختن سفرهای پیاده و دوچرخه به منزله یکی از سیستم های حمل و نقل درون شهری و برنامه ریزی و طراحی مسیرهای مناسب پیاده و دوچرخه شده است. نکته حائز اهمیت این است که نگرش انسان گرا در کشور ما آنچنان که باید مورد استفاده قرار نگرفته و بدان اهمیت داده نمی شود؛ در حالیکه امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته این دیدگاه جایگاه خاص خود را در جامعه پیدا کرده و توسط افراد پذیرفته و اجرا شده است و دیگر دیدگاه اتومبیل گرا جایگاهی ندارد.سیستم های حمل ونقل غیرموتوری، دوچرخه و پیاده آلودگی تولید نکرده و منابع انرژی را نیز مصرف نمی کنند، از این رو تحت عنوان سیستم های حمل ونقل پایدار شناخته می شوند (حاکمی، برومند و وفایی، ۱۳۹۹). پیاده مداری امروزه از جمله مسائل اساسی در مباحث طراحی شهری است. امکان پیاده روی در فضاهای شهری می تواند به عنوان راه حلی برای بهبود سیمای شهر و کاهش مشکلاتی اعم از ترافیک و ازدحام وسایل نقلیه موتوری، آلودگی های زیست محیطی، وابستگی به خودروی شخصی و وابستگی به سوخت های فسیلی و در نهایت منجر به سلامت عمومی جامعه و رسیدن به حمل و نقل پایدار در شهرها شود. وجود امکاناتی برای پیاده روی و گسترش آن در فضاهای شهری می تواند از طریق کاهش استفاده از خودروی شخصی بر کیفیت هوای شهر، عدالت اجتماعی و اقتصاد شهر نیز اثرگذار باشد (Litman, ۲۰۱۶).

کلیدواژه ها:

حمل و نقل پایدار ، مسیر دوچرخه ، دوچرخه سواری ، پیاده مداری ، شهر تهران