بررسی وضعیت قالی بافی در ایران عصر قاجار از دیدگاه شرق شناسان

قالی بافی از روزگاران قدیم توسط اقوام ایرانی به خصوص عشایر و روستائیان در ایران رواج داشته است و در چند قرن اخیر نیز از شهرت زیادی در خارج از کشور برخوردار شده است . این هنر که در عصر صفویه به اوج رشد و تعالی خود رسیده بود در اواخر این سلسله به دلیل جنگ های داخلی و تهاجمات خارجی به شدت تخریب شد. با روی کار آمدن قاجارها و اعاده نظم در کشور با ورود روز افزون اروپائیان و آمریکایی ها بار دیگر بخشی از صنایع دستی از جمله صنایع قالی بافی شکوفا و محصولات آن روانه بازارهای داخلی و خارجی گردید. در دوره قاجار، این هنر به دلیل اهمیت زیاد، مورد توجه اکثر شرقشناسان و جهانگردانی بود که وارد ایران می شدند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نظرات پژوهش گران و شرقشناسانی است که از ایران دیدن کرده و مشاهدات خود را پیرامون هنر قالیبافی ایران به ثبت رساندهاند. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای صورت گرفته است . نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اکثر شرق شناسانی که وارد ایران شده اند، مجذوب هنر قالیبافی ایران شده و به عنوان یک کالای هنری مهم سعی در انعکاس جنبه های مختلف آن داشته اند که از آنجمله می توان به طرح، اندازه، شیوه رنگبندی ، مواد اولیه و روشهای بافت قالی ، مراکز مهم تولید و عرضه و تجارت و بازرگانی قالی اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

قالی ایران ، دوره قاجار ، تولید قالی ، تجارت قالی ، قالی تبریز ، شرق شناسان.