بهینه سازی تهیه تدارکات در ساخت و ساز: مقایسه اقتصادی شخصی سازی و انبوه سازی با استفاده از برنامه ریزی خطی و ارزش فعلی خالص

کثرت تحقیقات انجام گرفته در زمینه برنامه ریزی و بهینه سازی تهیه تدارکات، نشانگر اهمیت این موضوع از گذشته تاکنون است . در صنعت ساخت و ساز، انبوه سازان به دلیل دسترسی به منابع تامین عمده مصالح ، می توانند با استفاده از اختلاف بین قیمت های خرده و عمده هزینه های تدارکات پروژه را تا حد قابل توجهی کاهش دهند، درحالی که شخصی سازان با خرید مصالح از مراجع خرده هزینه های بیشتری را متحمل می شوند. در نگاه اول، خرید عمده مصالح ممکن است کاملا ساده، بی خطر و سود آور به نظر آید. هرچند، واقعیت این است که این روش هزینه های انبارداری را با خود به همراه داشته و بسته به نوع مصالح ، هزینه های تمام شده خرید عمده اصولی و غیر اصولی می توانند تفاوت قابل توجهی با یکدیگر داشته باشند. بررسی تحقیقات پیشین در این زمینه نشان می دهد که اکثر مدلهای ارائه شده برای مسئله بهینه سازی برنامه تهیه تدارکات، مدل های پیچیده غیر خطی هستند که علاوه بر ارائه جوابهای غیرقابل بازتولید، انعطاف پذیری بالایی نداشته و امکان مدلسازی مسئله در حالات مختلف را فراهم نمی کنند. همچنین ، تا به حال به طور جزئی به عوامل موثر بر سوددهی خرید عمده مصالح مختلف پرداخته نشده و در بسیاری از تحقیقات تاثیر نرخ تورم که خصوصا در کشور های تورم خیز اهمیت ویژهای دارد نادیده گرفته شده است ؛ لذا در این تحقیق ، مدلی خطی برپایه ارزش فعلی خالص ارائه می شود که با استفاده از آن ابتدا هزینه تمام شده تامین سه مصالح فولاد، سیمان و ماسه در ساخت شخصی و انبوه یک پروژه مسکونی باهم مقایسه می شود. سپس میزان سوددهی خرید عمده هریک از مصالح مذکور به صورت مجزا به دست آمده و عوامل موثر بر آن بررسی می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهند که به طورکلی خرید عمده مصالح با استفاده از برنامه بهینه ارائه شده توسط مدل خطی می تواند تا ۱۸ % در هزینه های تهیه تدارکات پروژه صرفه جویی کند که خرید عمده فولاد مهم ترین نقش را در کاهش هزینه ها ایفا می کند. ازطرفی دیگر، بررسی مجزای مصالح نشان می دهد که در مقایسه هزینه های تمامشده خرید خرده و عمده هریک از مصالح به طور مجزا، خرید عمده سیمان بیشترین کاهش هزینه حاصل می کند (۷.۴۸%). همچنین برای تامین ماسه به روش عمده به احتیاط بیشتری نیاز است ، زیرا بررسی یک سناریو نشان می دهد که خرید عمده غیراصولی این مصالح نه تنها سودی به همراه ندارد، بلکه می تواند هزینه تمام شده آن را تا ۴۷.۹% نسبت به خرید خرده افزایش دهد.

کلیدواژه ها:

بهینه سازی تهیه تدارکات ، شخصی سازی و انبوه سازی ، برنامه ریزی خطی ، ارزش فعلی خالص