بررسی تنوع گونه ای کنه های دامی در شهرستان گرمسار

هدف: کنه ها از جمله انگلهای اجباری هستند که با خونخواری از حیوانات مختلف باعث ایجاد کمخونی می گردند اما مهمتر از آن عواملی است که توسط آنها منتقل می گردند. بنابراین شناسایی کنه های موجود در هر منطقه می تواند در پیشگویی پتانسیل حضور این بیماریهای منتقله اهمیت به سزایی داشته باشد.طرح: مطالعه توصیفی. حیوانات: در مجموع 5491 رأس دام شامل 3992 رأس گوسفند، 695 رأس بز، 426 رأس گاو، 329 نفر شتر و 48 قلاده سگ ولگرد مورد بررسی قرار گرفت. روش: در حین بازرسی دامهای فوق الذکر، به منظور تعیین تعداد کنه موجود بر روی بدن دام، سه نقطه از بدن دام شامل گ وشن و ا طراف سر، ناحیه زیر دم و اطراف مقعد و نیز اطراف پستان در دام ماده و اسکروتوم در دام نر بررسی شده و در ضمن شمارش کنه های موجود، آنها را از بدن دام جدا کرده و در ظروفمحتوی الکل- گلیسرین جهت تشخیص جنس و گونه به آزمایشگاه منتقل ن موده و سپس برای تأیید تشخیص، نمونه های فوق به بخش انگل شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارسال گردید. تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی. نتایج: در مجموع 6259 کنه جدا گردید که به طور کلی سه جنس و 9 گونه شامل ریپی سفالوس بورسا، ریپی سفالوس سانگینوس، هیالوما شولزه ای، هیالوما دتریتوم، هیالوما آزیاتیکم آزیاتیکم، هیالوما آنا تولیکم اکسکاواتم، هیالوما آناتولیکم آناتولیکم، هیالوما درومداری و واورنیتودروس لاهورنسیس مورد شناسایی قرار گرفت. در بررسی فوق کنه ریپی سفالوس بورسا کنه غالب گوسفند و بز و سگ، گونه هیالوما آناتولیکم اکسکاواتم کنه غالب گاو و گونه هیالوما درومداری به عنوان کنه غالب شتر مورد شناسایی قرار گرفت. بیشترین درصد آلودگی به کنه در موزد گاو در منطقه جغرافیایی شرق گرمسار که دارای بیشترین تعداد د امداری می باشد، بوده و در مورد گوسفند و بز بالاترین وقوع آلودگی به کنه در منطقه جنوب شهرستان و در مورد شتر و سگ این میزان آلودگی در منطقه شمال در بالاترین حد خود قرار داشت. البته د ر بررسی کلی در میان دامهای مذکور آلودگی سگهای ولگرد به کنه (83/33 درصد) در بین دامهای دیگر بالاترین میزان را داشته است میانگین متوسط تعداد کنه بر روی د امهای مورد بررسی در مناطق جغرافیایی چهارگانه شهرستان گرمسار کمتر از ده عدد کنه تعیین گردید که بیشترین میزان آن در بز و در ناحیه شرق مشاهده شد. نتیجه گیری: با توجه به نقش کنه ریپی سفالوس بورساو به میزان کمتری ریپی سفالوس سانگینوس در انتقال انواع بابزیا در گاو، گوسفند، بز، اسب و سگ و همچنین نقش گونه های هیالوما در انتقال تیلریا، یکی از روشهای مهم برای مبارزه با یاخته های فوق بخصوص در گوسفند و بز استفاده از حمام ضد کنه از اوایل بهار به فواصل هر یک ماه می باشد. البته کنه اورنیتودروس لاهورنسیس در تمام میزبانهای حساس بخصوص گوسفند و همچنین شتر می تواند به عنوان یک ناقل خیلی مهم آناپلاسما مطرح باشد که در این زمینه نیاز به بررسیهای بیشتر می باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 1، 14-11.

کلیدواژه ها:

کنه ، گرمسار ، هیالوما ، ریپی سفالوس ، اورنیتودروس لاهورنسیس