بررسی تاثیر تغییر ابعاد هندسی سرریز سد سیوند در تعدیل حداکثر دبی جریان خروجی

گسترش سدها، هزینه احداث آن ها، همچنین اهمیت طراحی و رعایت نکات فنی در آن ها، مسئلهحفاظت سازه اصلی سد و تأسیسات وابسته به آن را دو چندان می سازد. شناخت تاثیرات جریان سیلابی توسطروندیابی سیلاب صورت می پذیرد. در این مطالعه سد سیوند به عنوان سد هدف برگزیده و با استفاده از روشاصلاح شده پالس معیار قدرت مخزن سد ارزیابی شد و سپس روندیابی سیلابهای ورودی به مخزن برای طول-های مختلف سرریز (150، 200 و 300 متر) با توجه به منحنی سطح حجم ارتفاع مخزن انجام پذیرفت ومقادیر پیک سیلابهای خروجی با دوره بازگشت های مختلف تعیین گردید. نتایج نشان داد که افزایش طولسرریز به ترتیب به میزان 33/44 تا 200 درصد، دبی پیک خروجی را به ترتیب 16/15 تا 28/56 درصد افزایشداده و همچنین تراز آب مخزن را در رنج 0/02 تا 0/03 درصد کاهش میدهد. نتایج موید آن است که اگر چهافزایش ابعاد سرریز باعث افزایش هزینههای ساخت آن میشود اما این امر به علت کاهش ارتفاع تراز نرمال تاتراز حداکثر سیلابی، باعث کاهش کلی هزینههای ساخت بدنه اصلی سد میشود. مطالعه حاضر نشان داد کهافزایش ابعاد سرریز بیشتر باعث افزایش دبی خروجی میگردد تا بر کاهش تراز آب مخزن نقش داشته باشد. بهعبارت دیگر افزایش ابعاد سرریز باعث کاهش اندک ارتفاع کلی سد شده ولی سایر هزینه ها، از جمله هزینه هایساخت سرریز، افزایش طول حوضچه آرامش ناشی از افزایش طول پرش هیدرولیکی و سایر هزینه های مرتبطرا افزایش می دهد. از این رو قویا توصیه می گردد در طراحی ابعاد سرریزها در صورت عدم محدودیت سایتاحداث سد، بهینه سازی سرریزها با تلفیق مطالعات اقتصادی دقیق صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

حداکثر دبی جریان خروجی از سرریز ، تغییر ابعاد هندسی سرریز ، هیدروگراف سیل ، سد سیوند ، روندیابی مخزن تراز