بررسی تغییرات ابعاد حفره رسوبشویی هیدرولیکی تحت فشار در سدهای مخزنی تحت اثر ارتعاش های موضعی در لایه های رسوب

یکی از مشکلات جدی سدهای ذخیره آب، کم شدن حجم آنها در اثر رسوبگذاری میباشد. روشهای متفاوتی برای کنترل فرسایش و رسوبگذاری، شامل مدیریت حوضه آبریز، رسوبشویی هیدرولیکی، عبوردهی جریان غلیظ و لایروبی وجود دارد. یکی از مؤثرترین این روشها رسوبشویی هیدرولیکی تحت فشار می باشد که در آن رسوب های نهشته شده در پشت سد به کمک جریان خروجی از دریچه های تحتانی خارج میگردند. به منظور رسیدن به اهداف این تحقیق، مدل آزمایشگاهی رسوبشویی تحت فشار در آزمایشگاه هیدرولیک گروه مهندسی آب دانشگاه شیراز ساخته شد. آزمایشها بر روی دو دریچه باقطرهای مختلف 1 و 2 اینچ ، یک ارتفاع آب 80 سانتیمتر روی هر دریچه ، حداقل 5 دبی تخلیه و سه فرکانس ارتعاش شامل 20،35و 50 هرتز برای دستگاه ارتعاش کننده و یک موقعیت قرارگیری ارتعاشگر انجام گرفت. نتایج نشان داد، موقعیت قرارگیری ارتعاش کننده نسبت به محور سد و فرکانس ارتعاش پارامتر مهمی در پدیده رسوبشویی هیدرولیکی می باشد به طوری که با انجام ارتعاش، ابعاد حفره آبشستگی به طور متوسط 273درصد و عرض آبشستگی 239 درصد نسبت به حالت بدون ارتعاش افزایش می یابد. بیشترین حجم رسوبات خروجی مربوط به ارتعاش با فرکانس 50 هرتز و به میزان حدود 2 برابر حجم رسوبات خارج شده در حالت ارتعاش با فرکانس 20 هرتز می باشد.

کلیدواژه ها:

ارتعاشگر ، رسوبشویی ، فرکانس ارتعاش ، مخازن سد ، موقعیت قرارگیری ارتعاشگر