روشهای تحقیق تجربی و نیمه تجربی در مقایسه با روشهای تحقیق کیفی؛ رویکردی اقتضایی در مطالعات مدیریتی

کندوکاو برای شناسایی و حل مسایل مدیریت و انجام پژوهش جهت شناخت پدیده های سیستم های تولید کالا و خدمات بر پایهدیدگاه های فلسفی معرفت - شناختی و انتخاب روش تحقیق انجام می شود. برای این منظور پژوهشگران، به طور ضمنی یا آشکار، یکدیدگاه فلسفی را مفروض داشته و مبتنی بر آن، نحوه گردآوری داده ها، تنظیم، تلخیص و چگونگی تحلیل شواهد را تعیین می کنند. ازاین رو، انتخاب روش تحقیق برای پی بردن به ناشناخته ها، بر پایه دیدگاه های فلسفی به عمل میآید. روشهای تحقیق تجربی و نیمهتجربی مبتنی بر دیدگاه اثبات گرایی است و روشهای تحقیقی کیفی بر سه دیدگاه دیگر استوار است.روشهای تحقیق تجربی و شبه تجربی، از رایجترین روشهایی است که برای آزمون فرضیه ها مورد استفاده قرار می گیرد. در اینروشها، پژوهشگران به منظور کشف روابط علت و معلولی یک یا چند گروه را به عنوان گروه تجربی تحت شرایط خاص قرار می دهد ونتایج را با گروه و یا گروههای شاهد که تحت چنان شرایطی نبودهاند، مقایسه میکند. هنگامی که انتخاب افراد تحت تجربه بصورتتصادفی ممکن نباشد و یا نتوان متغیرهای مستقل را کاملاً دستکاری و یا در آنها مداخله نمود از روش تحقیق شبه تجربی استفادهمی شود. اغلب تحقیقات این حوزه که در مورد انسان و به شیوه تجربی انجام می گیرد، معمولاً از نوع شبه تجربی می باشند. از دیگرشیوه های کارآمد، روش های تحقیق کیفی است که برای درک وتبیین پدیده های اجتماعی از داده های کیفی نظیر داده های حاصله ازمصاحبه ها، مستندات، مشاهده های مشارکتی و پرسشنامه استفاده می کند. پژوهش کیفی در بسیاری از مطالعات مدیریتی و تحلیلمسائل مرتبط با آن کاربرد دارند. در این مقاله، پس ازمعرفی اجمالی روشهای مذکور و مقایسه آنها از دیدگاه چهار ویژگی پایایی،روایی، صحت و استحکام و تعمیم پذیری به عنوان ویژگی های اصلی تحقیقات علمی، همچنین پرداختن به موانع موجود درپژوهش های حوزه مطالعات مدیریت، هدف انتخاب روش تحقیق مطلوب، با اتخاذ رویکردی اقتضایی و به فراخور حوزه مساله موردنظر، دنبال می شود.

کلیدواژه ها:

پارادایم ، تحقیق تجربی ، شبه تجربی ، کیفی ، مطالعات مدیریتی و اجتماعی