ارایه راهکارهای مدیریت مشارکتی با تاکید بر نقش مولفه های توسعه انسانی و فقر در کاهش روند بیابان زایی ( مطالعه موردی: شهرستان زهک)

پدیده بیابان زایی یکی از بزرگ ترین مشکلات زیست محیطی منطقه سیستان است که استفاده از امکانات و ظرفیت هایاجتماعی و اقتصادی منطقه یکی از راهکارهای مقابله با این پدیده می باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناختمولفه های توسعه انسانی و فقر و ارایه راهکارهای مدیریت مشارکتی جهت کاهش روند بیابان زایی در منطقه زهک انجامشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه توسط روستاییان ساکن در شهرستان زهک جمعآوری شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد و محاسبه پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخمورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده های جمعآوری شده با استفاده از آمار توصیفی فراوانی(انحراف معیار، میانگین)و تحلیل های استنباطی، با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شد. بر اساس نتایج، از بین شاخص های اقتصادی مورد بررسی،شاخص های میزان درآمد، تعداد دام و سوخت مصرفی دارای تاثیر معنی داری بر پدیده بیابان زایی هستند ( به ترتیب ضریب همبستگی 0.312- و 0.45 و 0.75 ). علاوه بر این از بین شاخص های مشارکت های اجتماعی، برگزاری و شرکت در کلاس های بیابان زدایی، دریافت تسهیلات و مشارکت مردمی و جوامع محلی دارای تاثیر معنی داری بر بیابان زایی در منطقه هستند (به ترتیب ضریب همبستگی 0.25، 0.53، 0.69). لذا هر چه مشارکت های مردمی و جوامع محلی بیشتر باشد سرعت بیابان زدایی نیز افزایش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، مدیریت مشارکتی ، شهرستان زهک ، آلفای کرونباخ