تلفیق داده های زمین شناسی، کانیسازی، ژیوشیمی و مغناطیس سنجی در کانسار آهن آپاتیت دار ده زمان، استان خراسان رضوی

کانسار آهن دهزمان در جنوبغربی استان خراسان رضوی و در شمال شرقی زون زمین ساختی کاشمر- کرمان واقع شده است. زمین شناسی منطقه شامل واحدهای رسوبی- آتشفشانی دگرگون شده و توده های نفوذی گرانیتی به سن پرکامبرین بالایی- کامبرین زیرین است.کانهزایی آهن آپاتیتدار به شکل رگه های مگنتیت± اسپکیولاریت در بخش مرکزی و مگنتیت- اسپکیولاریت در بخش شرقی در سنگ میزبان متاریولیت تا متاریوداسیت تشکیل شده است. کانیهای اولیه شامل مگنتیت، اسپکیولاریت، آپاتیت و جزیی کالکوپیریت و کانیهای ثانویه مالاکیت و هماتیت است. کلریتی شدن، کربناتی شدن، سیلیسی شدن و بیوتیتی شدن مهمترین آلتراسیونهای همراه با رگه ها هستند.عیار آهن بین 56 تا 67 درصد و مقدار FeO بین 0/29 تا 20/13 درصد متغیر است. مقدار FeO رابطه معکوس با اسپکیولاریت در کانسنگ دارد. همچنین مقادیر قابل توجه عناصر نادر خاکی بهویژه عناصر LREE در کانسنگ دیده میشود؛ به طوریکه مقدار کل عناصر نادر خاکی اغلب بیش از 100 گرم در تن بوده و به 4827 گرم در تن نیز میرسد. سنگ میزبان، کانی شناسی، ساخت و بافت، آلتراسیون و ژیوشیمی این بخش از کانسار ده زمان شبیه به ذخایر آهن نوع کایروناست.اختلاف قابل توجه پذیرفتاری مغناطیسی رگه های آهن آپاتیت دار ( 5000×10-5SI تا (2000×10-3SI و سنگ میزبان آتشفشانی (صفر تا(70 ×10- 5 SI باعث شده است تا روش مغناطیس سنجی و تلفیق آن با داده های زمین شناسی و کانی سازی بهترین روش برای اکتشاف آهن و عناصر نادر خاکی همراه با آن در منطقه باشد. تغییرات شدت کل میدان مغناطیسی در بخش مرکزی و شرقی به ترتیب 8981 گاما و15592 گاماست. نقشه RTP قسمت شرقی نشان دهنده وجود ناهنجاری با روند تقریبا شمالی- جنوبی است که گسترش عرضی آن در عمق به بیش از 20 متر میرسد. نقشه های فراسو می رساند که عمق منبع ایجادکننده ناهنجاری (کانی سازی مکنتیت) تا بیش از 50 متر ادامه دارد.در مرکز این زون به دلیل افزایش میزان اسپکیولاریت در رگه ها، ناهنجاری مغناطیسی پاسخ مناسبی ندارد. بر پایه ناهنجاری های مغناطیسی، زمین شناسی، کانی سازی و شیب رگه ها در سطح تعداد 4 نقطه حفاری برای بخش شرقی پیشنهاد شد. ناهنجاری مغناطیسی در پنجره مرکزی دارای روند شرقی- غربی با عرض کم (حدود 25 متر) است و انطباق خوبی با رخنمونهای سطحی دارد. عمق کانیزایی بخش شرقی این زون تا بیش از 50 متر ادامه دارد. حرکت گسلهای راستگرد در قسمت میانی این منطقه باعث نبود کانهزایی و نبود پیوستگی ناهنجاری مغناطیسی شده است. بر پایه ناهنجاریهای مغناطیسی و شیب رگه ها در سطح، دو نقطه حفاری برای بخش مرکزی پیشنهاد شد.

کلیدواژه ها:

متاریولیت تا متاریوداسیت ، مگنتیت± اسپکیولاریت ، عناصر نادر خاکی ، مغناطیس سنجی ، ده زمان