بررسی استعاره مفهومی زندگی در اشعار فروغ فرخزاد برپایه زبان شناسی شناختی

استعاره از جهت پویایی، تصویرآفرینی، ایجاز و گیرایی، بستر مناسبی برای نوآوری و خیالآفرینی در عرصه سخن به ویژه شعر است. اهمیت استعاره در شعر چنان است که سخنشناسان و نظریه پردازان برای آن جایگاه مستقلی قایل میشوند. استعاره از گذشته تا کنون از موضوعات مورد بحث بلاغت و صناعت ادبی بوده است با این تفاوت که در دوره معاصر با نگاهی نو به استعاره پرداخته میشود. یکی از مکاتبی که استعاره را فراتر از نگاه کلاسیک و سنتی میبیند؛ مکتب زبان شناسان شناختی است. در این دیدگاه، استعاره یک فرایند ذهنی زبانی است. آنان استعاره را به صورت موضوعی، در حافظه معنایی تحلیل میکنند. یعنی واژه های استعاری بازیافت اطلاعات حافظه دراز مدت است که تداعی میگردند. این نظام هر بیان و مفهوم انتزاعی را که با مفاهیم ملموستر بیان میشود، کاربرد استعاری میداند. فروغ فرخزاد به عنوان یکی از شاعران تاثیرگذار معاصر استعاره ها و مفاهیم انتزاعی تازهای به وجود آورده است که بسیاری از آنها را میتوان تنها زاییده ذهن و زبان او دانست. از جمله مفاهیم انتزاعی که در اشعار او به صورت استعاری به تصویر کشیده شده است، مفهوم زندگی است که قابلیت بررسی بر اساس دیدگاه زبان شناسان شناختی در قالب استعاره مفهومی را دارد. در این پژوهش برآنیم که با شرح و توضیح استعاره مفهومی و ارایه نمونه هایی از اشعار فروغ فرخزاد به مفاهیم استعاره زندگی در اشعار او بپردازیم و از زاویهای دیگر نظارهگر نوآوری این شاعر در عرصه شعر باشیم. روش ما در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه مطالعات کتابخانه ای است.

کلیدواژه ها:

زبانشناسی شناختی ، استعاره مفهومی ، زندگی ، فروغ فرخزاد