تاملی بر خویش کاریهای زن در ایران باستان، با نگاهی به شاهنامه

کهن الگوی زن و خویش کاریهای او در ادوار و اعصار مختلف ایران، همواره یکی از موضوعاتی است که ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. نگارندگان در این جستار با روش تحلیلی - توصیفی و تحلیل داده ها به کهنالگوی زن و خویش کاریهای آن در ایران باستان پرداخته اند. برآیند تحقیق اثبات میکند که جایگاه زن در ایران باستان، همواره به یک شکل نبوده و در برخی از اعصار مقام او تا حد خدایان نیز بالا برده شده است. این موضوع به دورانی برمیگردد که حکومتهایی مادرسالار بر این سرزمین حاکم بوده و به تبع، خدایان آنان نیز الهه هایی مقتدر بوده اند. - این دوران، دورانی بسیار کهن است و تنها با بهره گیری از مطالعات باستانشناسی، میتوان به ابعاد آن پی برد. - در این میان نمیتوان از تاثیر زن در زندگی کشاورزی و همچنین خویشکاری زایش و فرزندآوری و تربیت نسل او غافل ماند؛ اما در دوره های متاخرتر و با کشف آهن، حکومتهایی مردسالار بر ایران حاکم میشوند و قدرت زن بسیار محدود میشود. حتی زندگی متکی بر شکار نیز بر زندگی قایم بر زمین و کشاورزی ترجیح داده میشود. در این میان نمیتوان تاثیر ادیان آریایی از جمله آیین زرتشتی بر قدرت زن را نیز در نظر نگرفت؛ زیرا در این ادیان باستانی، نظری مثبت نسبت به زن، چنان که سابق بر آن بود، وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

الهه ها ، حکومت ، خویش کاریهای زن ، زمین ، کهن الگوی زن - مادر