بررسی تولید عناب در مناطق مختلف ایران با رهیافت داده های ترکیبی

عناب یکی از گیاهان مشهور در قرن های گذشته است که در سالیان اخیر به خواص اعجاب انگیز آن بیشتر پی برده شده است. میوه عناب دارای ارزش غذایی بالاست بطوری که حاوی مقادیر زیادی از ویتامین ها و مواد معدنی و همچنین دارای اسیدهای تری ترپنوئیک، ساپونین ها و جوجوبوزاید می باشد. همچنین اثرات دارویی مفیدی در درمان سرطان، یبوست، اضطراب و بی خوابی دارد و در طب سنتی از عناب برای درمان آلرژی،اضطراب، افسردگی، اسهال، پوست خشک، خستگی، فشار خون بالا، بی خوابی، عرق شبانه، درد، تنگی نفس و استرس استفاده می شود. درخت عناب از درختان مناطق گرمسیری بوده و مربوط به کشور چین می باشد. این درخت در استان های مختلف ایران کشت می شود. در این مقاله با رهیافت داده های ترکیبی به بررسی سطح زیر کشت، سطح درختان بارور و غیر بارور، میزان تولید در بازه زمانی 1390 تا 1396 پرداخت شده است.بیشترین میزان در همه شاخص های تولید عناب مربوط به استان خراسان جنوبی است بطوریکه میزان تولید در بازه زمانی، 2000 تا 5000 تن بوده است. از نظر روند سطح زیر کشت درختان غیر بارور، استان سیستان و بلوچستان رتبه دوم را در اختیار دارد. متوسط عملکرد در واحد سطح در باغات آبی و دیم کشور به ترتیب 2130 و 339 کیلوگرم در هکتار است. بیشترین عملکرد در واحد سطح در باغات آبی و دیم به ترتیب مربوط بهاستان های آذربایجان شرقی ( 3200 کیلوگرم در هکتار ) و ( 1111 کیلوگرم در هکتار) است در حالی که متوسط عملکرد در استان خراسان جنوبی در کشت آبی و دیم به ترتیب 2205 و 472 کیلوگرم در هکتار می باشد که نشان دهنده بالا بودن متوسط عملکرد کشت دیم و آبی در مقایسه با متوسط عملکرد کشور است که حاکی از پتانسیل و ظرفیت مناسب استان خراسان جنوبی در تولید و توسعه کشت عناب می باشد. بررسی ها نشان می دهد روند توسعه کشت عناب در استان های مختلف کشور با توجه به محدودیت منابع آبی، افزایشی بوده است که بر متحمل بودن درخت عناب نسبت به شرایط نیمه خشک و خشک ایران دلالت دارد.

کلیدواژه ها:

ایران ، تولید ، سطح کشت ، عناب ، داده های ترکیبی