از ایده تا معنا در معماری بومی مساجد ایرانی

معماری مسجد انعکاسی ازعالم وجود ومحلی برای مواجهه ی انسان با کلام الهی یالوگوس است مسجد برای انسانی که محدودیت های ذاتی او ومحیط خشک و بیروحی که خود افریده است اورااحاطه کرده اند ایینه ی ارامش و هماهنگی طبیعت بکری است که پرداخته ی دست خدا و پدیده هایش ایات خداست پس مسجد راباید همچون صنع خداوندی نگریست که انسان را به خالق خویش متذکر میشود ودرست دراینجا تفاوت مفهوم انتزاع درمعماری و هنراسلامی و هنرغرب اشکار میشود فضا درمعماری مساجد هرگز مستقل ازفرم فرض نمی شود این فضا فضای انتزاعیاقلیدسی نیست که صورت خارجی پذیرفته و چارچوبی برای استقرار فرم ها فراهم اورده باشد فضا به واسطه ی فرمهای درون خود جنبه ی کیفی پیدا می کند یک مکان مقدس قطبی است که فضای اطراف را گردخود متمرکز می سازد و چنانکه شهرمکه نقطه ای خاکی برروی محوراتصال زمین واسمان که به نوعی مرکز زمین محسوب میشود فضا رابرای انجام عالیترین فریضه ی اسلامی یعنی نماز متمرکز می سازد و قطبیت می بخشد معمار ی مساجدتبرستان تجلی ایده و معنا درکالبد و محتوای معماری است شناخت ویژگیهای شکلی و معنایی مساجد نمی تواند صرفا بصورت انتزاعی و یا دریک رابطه علت و معلولی محدود و یک بعدی مورد مطالعه قرارگیرد بلکه نگرشی همه جانبه با درنظر گرفتن کلیه عوامل درطول زمان و مکان لازمه آن است

کلیدواژه ها:

معماری مقدس ، ایده و معنا ، معماری بومی ، زیبایی شناسی ، پدیدارشناسی ، هندسه فضا