مفهوم شناسی واژه حدیث و احادیث در قرآن کریم

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,825

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TQH-16-4_005

تاریخ نمایه سازی: 2 اردیبهشت 1399

چکیده مقاله:

واژه حدیث از واژگان پرکاربرد قرآن کریم به شمار می آید و واژه احادیث نیز در چندین آیه و البته تنها در قالب دو تعبیر جعلناهم احادیث و تاویل الاحادیث به کار رفته است. این پژوهش با روش توصیف و تحلیل ادبی، دو واژه حدیث و احادیث را در فرهنگ عرب و قرآن مجید مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که واژه حدیث نه به معنای مطلق سخن، بلکه به معنای سخنی است که در بر دارنده رخداد یا حادثه ای باشد و این معنا در تمام استعمالات قرآنی این واژه مشاهده می شود. واژه احادیث نیز در اصل به عنوان جمع قیاسی واژه احدوثه وضع شده است که به معنای حادثه و رخدادی است که بین مردم بر سر زبان ها افتاده باشد. در قرآن کریم نیز تعبیر جعلناهم احادیث در سیاق نکوهش برخی امت ها، به عذاب و تبدیل شدن آنها به حکایت ها و داستانهایی که بر سر زبان مردم جریان دارند اشاره دارد و تعبیر تاویل الاحادیث بر خلاف تفسیر مشهور که آن را به تعبیر خواب و رویا معنا کرده اند، به معنای شناخت سرانجام و عاقبت حوادث و وقایع روزگار است.

نویسندگان

امید قربانخانی

دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه قم، ایران.

حامد شریفی نسب

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران/ طلبه درس خارج حوزه علمیه قم

سید محمود طیب حسینی

دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آلوسی، محمود (1415ق)، روح المعانی، بیروت: الکتب العلمیه. ...
  • ابن حاجب، عثمان بن عمر (بی تا)، الایضاح فی شرح ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد (1409ق)، شرح الاخبار فی فضائل ...
  • ابن درید، محمد بن حسن (1987م)، جمهره اللغه، بیروت: دارالعلم ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل (1421ق)، المحکم و المحیط الاعظم، ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر (بی تا)، التحریر و التنویر، ...
  • ابن عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب (1422ق)، المحررالوجیز، بیروت: الکتب ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس (1404ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: الفکر، ...
  • ابن ناظم، محمد بن محمد بن مالک (1362ش)، شرح الفیه ...
  • ابوالبقاء، ایوب بن موسی (1419ق)، الکلیات (معجم فی المصطلحات والفروق ...
  • ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف (1420ق)، البحرالمحیط، بیروت: الفکر. ...
  • ابوعبید هروی، قاسم بن سلام (بی تا)، الغریب المصنف، تونس: ...
  • ازهری، محمد بن محمد (1421ق)، تهذیب اللغه، بیروت: احیاء التراث ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (1420ق)، معالم التنزیل، بیروت: احیاء التراث ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر (1418ق)، انوار التنزیل واسرار التاویل، بیروت: ...
  • ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد (1418ق)، جواهر الحسان، بیروت: احیاء التراث ...
  • ثعلبى نیشابورى، احمد بن ابراهیم (1422ق)، الکشف والبیان، بیروت: احیاء ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (بی تا)، الصحاح، بیروت: دارالعلم للملایین ...
  • حسینی طهرانی، سیدهاشم (1364ش)، علوم العربیه، تهران: مفید، چاپ دوم. ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: ...
  • زبیدی، محمدمرتضی (1414ق)، تاج العروس، بیروت: دارالفکر. ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (1979م)، اساس البلاغه، بیروت: دار صادر. ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (1407ق)، الکشاف، بیروت: الکتاب العربی، چاپ ...
  • سیوطی، جلال الدین (بی تا)، تدریب الراوی فی شرح تقریب ...
  • شبر، عبدالله (1410ق)، تفسیر القرآن الکریم، قم: موسسه دارالهجره، چاپ ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد (1414ق)، المحیط فی اللغه، ...
  • صدوق، محمد بن علی (1362ش)، الخصال، قم: جامعه مدرسین. ...
  • صدوق، محمد بن علی (1378ش)، عیون اخبار الرضا (ع)، تهران: ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (1372ش)، مجمع البیان، تهران: ناصر خسرو، ...
  • طبری، محمدبن جریر (1412ق)، جامع البیان، بیروت: المعرفه. ...
  • طوسی، محمدبن حسن (بی تا)، التبیان، بیروت: احیاء التراث العربی. ...
  • فخررازی، محمدبن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: احیاء التراث العربی، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (1409ق)، کتاب العین، قم: هجرت، چاپ ...
  • فیض الاسلام، سیدعلی نقی (1378ش)، ترجمه و تفسیر قرآن عظیم، ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن (1415ق)، تفسیرالصافی، تهران: صدر، چاپ دوم. ...
  • فیومی، احمد بن محمد (1414ق)، المصباح المنیر، قم: موسسه دار ...
  • قرطبی، محمدبن احمد (1364ش)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. ...
  • قمى، على بن ابراهیم (1363ش)، تفسیر القمی، قم: دارالکتاب، چاپ ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ ...
  • مقاتل، مقاتل بن سلیمان (1423ق)، تفسیرمقاتل بن سلیمان، بیروت: احیاء ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (1373ش)، ترجمه قرآن، قم: دارالقرآن الکریم، چاپ ...
  • میبدی، رشیدالدین (1371ش)، کشف الاسرار، تهران: امیرکبیر، چاپ پنجم. ...
  • هلالى، سلیم بن قیس (1405ق)، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ...
  • نمایش کامل مراجع