گذار ژیوپلیتیک پس از جنگ سرد و تاثیر آن بر شکل گیری جغرافیای تروریسم در افغانستان (با تاکید بر امنیت ایران)

خلاء به وجود آمده پس از فروپاشی نظام دوقطبی، افغانستان را آوردگاه قدرت های منطقه ای و همسایگان این کشور قرار داد. افغانستان از سوی غرب به فراموشی سپرده شد و اتحاد جماهیر شوروی نیز، درگیر تبعات فروپاشی بلوک شرق و استقلال جمهوری های باقی مانده از خود بود. تداوم جنگ های داخلی بین مجاهدین افغان در راستای اختلافات داخلی و مداخلات خارجی و نبود دولت مقتدر و فراگیر، زمینه مساعدی را برای حضور نیروی سومی به نام طالبان بنیادگرا و سپس حامیان ایدیولوژیک- نظامی ایشان، یعنی سازمان تروریستی القاعده در افغانستان فراهم ساخت. در واقع افغانستان در مقطعی پس از جنگ سرد، مهمترین مامن جغرافیایی تروریست ها محسوب می گردید. از سوی دیگر غرب نیز، با ابزار ژیوتروریسم در پی اهداف استراتژیک خود در منطقه است. شکل گیری جغرافیای تروریسم در افغانستان، این اجازه را به غرب داده است تا با استفاده از آن، ضمن تداوم حضور خود در منطقه، نسبت به مهار و کنترل کشورهای مخالف خود در منطقه اقدام نماید. از سوی دیگر، شکل گیری جغرافیای تروریسم در این منطقه، در پی آمدهای جدی امنیتی را برای ایران- به عنوان یکی از همسایگان این کشور که منافع متضادی با غرب دارد- پدید آورده است. در این مقاله چگونگی شکل گیری جغرافیای تروریسم، تحت تاثیر گذار ژیوپلیتیک پس از جنگ سرد و تاثیرات امنیتی آن بر ایران، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

گذار ژیوپلتیک پس از جنگ سرد ، جغرافیای تروریسم ، افغانستان ، ژیوتروریسم ، امنیت ایران