مقایسه فنی و اقتصادی جیره های غذایی متعادل شده طیور در شرایط بحرانی کمبود اقلام پروتیین و انرژی زا در استان فارس

این پژوهش با هدف تعیین مناسب ترین سطح جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کلزا و تخم پنبه و همچنین دانه ذرت با دانه تریتیکاله در جیره جوجه های گوشتی، بر اساس عملکرد تولیدی و شاخص های اقتصادی انجام شد. تعداد 2520 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 (مخلوط دوجنس) از سن 7 تا 42 روزگی به صورت تصادفی در 14 تیمار آزمایشی تقسیم شدند. برای هر تیمار، شش تکرار با 30 پرنده در هر پن در نظر گرفته شد. تیمارها شامل، جایگزینی چهار سطح کنجاله کلزا (25، 50، 75 و 100درصد) با کنجاله سویا و مکمل لیزین برابر احتیاجات و 10% بالاتر از احتیاجات سویه راس 308، جایگزینی سه سطح کنجاله تخم پنبه (20، 40 و 60 درصد) با کنجاله سویا، دو تیمار به ترتیب شامل افزودن 50 درصد دانه تریتیکاله در کل جیره و جایگزینی 100 درصد دانه ذرت جیره با تریتیکاله و یک تیمار شاهد بر پایه ذرت و کنجاله سویا، بودند. نتایج نشان داد جایگزینی سطوح 75 و 100 درصد کنجاله کلزا (لیزین در سطح احتیاجات و یا 10% بالاتر) با کنجاله سویا و نیز 100 درصد دانه تریتیکاله با دانه ذرت در جیره به دلیل کاهش معنی دار شاخص تولید در مقایسه با تیمار شاهد قابل توصیه نیست. بالاترین نسبت راندمان پروتیین را جایگزینی 25 درصد کنجاله کلزا و 20 درصد کنجاله تخم پنبه با کنجاله سویا و گروه شاهد داشتند. بقیه سطوح جایگزینی کنجاله کلزا، کنجاله تخم پنبه و دانه تریتیکاله در جیره به دلیل کاهش معنی دار نسبت راندمان پروتیین در مقایسه با تیمار شاهد توصیه نمی شوند. براساس شاخص های اقتصادی هزینه کیلوگرم جیره ی مصرفی، هزینه خوراک کیلوگرم مرغ زنده، نسبت منفعت به هزینه، کارایی تخصیصی و کارایی اقتصادی با در نظر گرفتن نرخ ارز مرجع، تیمار شاهد از سایر تیمارهای آزمایشی عملکرد بهتری داشت. اما براساس معیار کارایی فنی همه ی تیمارهای آزمایشی از تیمار شاهد بهتر می باشند و تیمار 25 درصد جایگزینی کنجاله کلزا با سویا و لیزین برابر احتیاجات با میانگین کارایی فنی 0/997 دارای بیشترین کارایی فنی می باشد. براساس شاخص کارایی اقتصادی و با نرخ ارز مبادلاتی مناسب ترین سطح جایگزینی برای رسیدن به حداقل هزینه، تیمار 25 درصد جایگزینی کنجاله کلزا با سویا و لیزین برابر احتیاجات است و تیمارهای آزمایشی شاهد، 50 و 75 درصد جایگزینی کنجاله کلزا با سویا و لیزین برابر احتیاجات در رتبه دوم بعد از تیمار 25 درصد جایگزینی قرار دارند. بنابراین با در نظر گرفتن شاخص های فنی و اقتصادی محاسبه شده در شرایط کنونی تیمارهای شاهد و 25 درصد جایگزینی کنجاله کلزا با سویا و لیزین برابر احتیاجات، تیمارهای پیشنهادی می باشند.واژه های کلیدی: طیور گوشتی، جیره غذایی، منبع پروتیین و انرژی، هزینه خوراک،کارایی