بررسی عوامل فیزیکی و شیمیایی در رودخانه پایاب سد یامچی اردبیل

وضعیت فیزیکی وشیمیایی آبپایاب سد یامچی (رودخانه بالخلی چای) در استان اردبیل با هدف توسعه آبزی پروری در چهار ایستگاه مطالعاتی در سال 1391 در چهار فصل و هشت ماه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه آب توسط نمونه بردار روتنر برداشت و مقدار پارامترهایفیزیکی و شیمیایی آب شامل دمای آب وهوا، اکسیژن محلول، موادآلی، مواد معلق، هدایت الکتریکی ، سختی، کلرید و, CO3 , HCO3,Ca, Mg ,PO4, NH+4 ,NO2 ,NO3, SiO2, SO4اندازه گیری گردید.اکثر پارامترهای اندازه گیری شده آب در محدوده غلظتهای مجازبرای آبزی پروری میباشند.آب رودخانه ، قلیایی از نوع آبهای سخت با ظرفیت بافری بالا در برابر تغییرات pH میباشد. دمای آب بین 6/1تا 5/19 درجه سانتی گراد متغیربوده است. برمبنای شرایط دمایآب رود خانه ، فصول بهار، تابستان و پاییز برای پرورش ودر فصل زمستان برای تکثیر ماهی سردآبی مناسب میباشد. غلظت اکسیژن محلول رودخانه با دامنه تغییرات6/7 تا 7/13 و میانگین 98/10میلی گرم در لیتر در تمامی ایستگاه های مطالعاتی بالاتراز حد اقل اکسیژن موردنیاز برای تکثیر و پرورش ماهی بوده .میانگین مقدار هدایت الکتریکی در رودخانه بالخلی چای 0/1135 میکروزیمنس با حداقل 0/671 و حداکثر 0/2920 میکروزیمنس در محدوده شرایط مناسب پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان قرار دارد.میانگین غلظت مواد معلق کل با مقدار میانگین 07/93 وحد اکثر آن3/474 میلی گرم در لیترکمی بیشتر از میزان مچاز 80 میلیگرم در لیتر میباشد.وجود تصفیه خانه آب شرب شهرستان اردبیل در نزدیک خروجی سد بعنوان تنها کانون آلودگی متمرکزدر منطقه مطالعاتی شناسایی شد که سبب افزایش مقدار پارامنرهای سختی، منیزیم، آمونیم ، آمونیاک، کدورت، مواد معلق، مواد آلی، دما و سیلیس و کاهش مقدار پارامترهای pH، کلر ، کلسیم و فسفر شده است. ظرفیت تولید ماهی سردآبی در محدوده چهارایستگاه بر مبنای غلظت اکسیژن محلول و آبدهی رودخانه با در نظرگرفتن در صد اکسیژن اشباع مجازدر خروجی مزرعه برای تخلیه به آبهای سطحی بدون استفاده از سیستم وتجهیزات هوادهی بترتیب 6/38 ، 27 ،59و 27 تن میباشد.کلمات کلیدی:سد یامچی ، عوامل فیزیکی وشیمیایی آب ، رودخانه بالخلی چای ، آبزی پروری ، اردبیل