استخراج همزمان روغن و ترکیبات آنتی اکسیدانی از کنجد با استفاده از فرایند آبی- آنزیمی

در استخراج آبی- آنزیمی، دیواره سلولی توسط مخلوط آنزیم ها شکسته می شود و ترکیبات سلولی به فاز آبی منتقل می گردند. از آن جایی که شرایط استخراج آبی- آنزیمی روغن کنجد به طور کامل مشخص نشده است این تحقیق با هدف تعیین شرایط مناسب استخراج آبی- آنزیمی روغن از دانه ی کنجد در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی انجام شد. دو رقم کنجد (افغانی و پاکستانی) ابتدا به ارده تبدیل شد و سپس مخلوط آنزیم های پکتیناز، سلولاز، همی سلولاز و پروتیاز در چهارغلظت (0، 2، 3 و 4 درصد درصدحجمی/ وزنی( در سه دمای (25، 35 و 45 درجه سانتی گراد) اضافه شد و تا زمان شکست امولسیون هم زده شد. روغن و کنجاله از یکدیگر جدا شدند و خصوصیات کمی و کیفی روغن تعیین شدند. آزمایشات شامل: اندازه گیری درصد روغن و کنجاله، زمان شکستن امولسیون، عدد اسیدی، پراکسید و ارزیابی قدرت آنتی اکسیدانی بودند. نتایج نشان دادند به روش آبی- آنزیمی می توان از دانه کنجد با راندمان بالا در حداقل زمان روغن استخراج نمود به طوریکه کمترین مقدار کنجاله و روغن حاصل شده و روغن دارای بیشترین قدرت آنتی اکسیدانی باشد. از میان دو رقم به کار رفته کنجد رقم افغانی در استخراج آبی- آنزیمی با استفاده از 3 درصد آنزیم در دمای 35 درجه سانتی گراد، کمترین زمان شکستن امولسیون (5 دقیقه) و عدد پراکسید (493/2 میلی اکی والان گرم اکسیژن در کیلوگرم) داشت. این تیمار همچنین راندمان استخراج روغن (74/47 درصد)، ترکیبات فنلی (57/36 میلی گرم اسید گالیک در 100 گرم)، قدرت احیا کنندگی (93/35 میلی مول آهن II بر لیتر) و IC50 (08/42 میلی گرم بر میلی لیتر) بالایی را نشان داد. این رقم از نظر میزان کنجاله استحصالی (74/47 درصد) میزان عدد اسیدی (841/0 میلی گرم پتاس در گرم روغن) را نشان داد )05/0P<).واژه های کلیدی: استخراج آبی- آنزیمی، راندمان استخراج روغن، روغن کنجد، عدد پراکسید، عدد اسیدی، قدرت آنتی-اکسیدانی