بهینه سازی مکانی اقدامات کنترل سیل از منشا

سیل در کشور به دلایل متعددی خسارات و تلفات زیادی وارد نموده و روند افزایشی نیز در دهه های اخیر به خود گرفته است. از جمله روش های کنترل سیل از منشا می توان به اجرای عملیات آبخیزداری مانند احداث سدهای گابیونی، تراس بندی و مدیریت پوشش گیاهی اشاره نمود. لیکن اینگونه عملیات باید از نظر تعداد، وسعت و مکان بدقت طراحی شوند تا از یک طرف حداکثر تاثیر را بر کاهش سیل در نقاط خسارت اعمال نمایند و از طرف دیگر به دلایل اقتصادی بیشترین بازده با کمترین عملیات حاصل آید. این نوعی بهینه سازی عملیات می باشد که باید از طریق تلفیق مدل های شبیه سازی و بهینه سازی بدان دست یافت. این تحقیق بخشی از طرح تحقیقاتی "آرایش مکانی اقدامات کنترل سیل در منشا تولید رواناب در حوزه آبخیز" که بهینه سازی عملیات آبخیزداری را در کاهش سیلاب در غالب یک مدل، برنامه نویسی می نماید. بدین منظور ابتدا بر اساس مدل نیمه توزیعی مادکلارک رواناب تک واقعه شبیه سازی شده و سپس مناطق مناسب برای عملیات بیولوژیکی با توجه به سه پارامتر شیب، کاربری اراضی و خاک مشخص و واحدهای همگن عملیات بیولوژیک مشخص گردید. مدل بهینه سازی بر اساس ژنتیک الگوریتم طراحی و برنامه نویسی شد. همچنین در بحث عملیات مکانیکی نیز چکدم بعنوان یکی از سازه ها در سه شیب 5-0، 10-5 و 15-10 درصد وارد مدل شده و نهایتا مدل با اعمال حالتهای مختلف بیولوژیک و چکدم اجرا و مناطق مناسب برای اقدامات فوق را اولویت بندی می نماید. نتایج مدل سازی نشان داد که مدل نوشته شده می تواند عملیات بیولوژیکی را بهینه سازی نماید.کلمات کلیدی: شبیه سازی، بهینه سازی، عملیات آبخیزداری، کنترل سیل، برنامه نویسی