بررسی ارزیابی کم آبیاری بر ارقام یونجه در استان زنجان

این تحقیق به منظورانتخاب ارقام برتر یونجه برای مناطقی که رطوبت خاک محدود ومیزان آب برای آبیاری کم میباشد درایستگاه خیرآباد مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان اجرا شد. در این بررسی از طرح اسپلیت پلات در سه تکرار استفاده شده که درآن تیمارهای آبیاری، I1= آبیاری به صورت معمول(حدودا بعداز ‮‭75‬ میلیمترتبخیر ازتشت کلاس‭A )‬، I2 =آبیاری بعد از ‮‭150‬ میلیمتر تبخیر ازتشت کلاس ‮‭15-13‬‭) A ‬روز) و I3=یک بار آبیاری درهر چین، بعد از برداشت چین اول، به عنوان فاکتور اول درکرتهای اصلی و5 رقم یونجه مناسب مناطق سرد و خشک(ارقام یونجه قارقلوق ، بمی، شورکات، گله بانی و کوزره،) به عنوان فاکتور دوم درکرتهای فرعی مورد بررسی قرارگرفت. درپایان هرسال شاخصهای حساسیت به تنش و تحمل به خشکی بوسیله فرمولهای مربوطه محاسبه شده وهمچنین تجزیه واریانس سالانه عملکرد تر و خشک علوفه انجام و در پایان اجرای آزمایش، تجزیه واریانس مرکب انجام شد. مقایسه میانگین عملکرد تر و خشک و سایرصفات اندازهگیری شده با استفاده از آزمون دانکن نتایجی به شرح زیر داشته است. نتایج ادغام عملکرد تر تیمارها نشان داد تیمارآبیاری I1(شرایط معمولی) با میانگین ‮‭37/673‬ تن در هکتار نسبت به تیمارهای دیگر بیشترین عملکرد را داشته و بر اساس گروهبندی با آزمون دانکن درگروه ‭a ‬قرارگرفت. تیمارهای آبیاری I2 با میانگین ‮‭22/051‬ و I3 با میانگین ‮‭4/683‬ تن در هکتار به ترتیب در گروههای ‭b ‬و ‭c ‬قرار گرفت. تیمار I1 با میانگین ‮‭4/226‬ کیلوگرم برای هر متر مکعب آب آبیاری بیشترین کارایی مصرف آب را داشته است. همچنین نتایج حاصل ازمقایسه عملکرد ارقام نشان داد که بیشترین محصول به ترتیب با و ‮‭43/5‬ و ‮‭41/89‬ تن درهکتارمربوط به ارقام کوزره و قارقلوق میباشد و این دو رقم یونجه از لحاظ مقاومت در مقابل تنش خشکی نیز پتانسیل تولید خود را حفظ کردند. لذا برای استان زنجان و مناطق با اقلیم و خاک مشابه دو رقم کوزره و قارقلوق توصیه می گردد. واژه های کلیدی: ارقام یونجه، دورآبیاری، کارآیی مصرف آب ، عملکرد، زنجان