سال زراعی 95-1394 و ارقام تجاری جو نسبت به بیماری لکه قهوه ای نواری در مرحله گیاه

بیماری لکه قهوه ای نواری با عامل Pyrenophora gramineaیکی از بیماریهای مهم بذر زاد جو در ایران است. این بررسی به منظور ارزیابی 200 ژنوتیپ آزمایشات پیشرفته و امید بخش برنامه به نژادی جو آبی سه اقلیم سرد، معتدل و گرم مربوط به سال زراعی 95-1394 و تعداد 67 رقم تجاری داخلی و ژنوتیپ منتخب نسبت به بیماری لکه قهوه ای نواری در شرایط مزرعه به مدت 2 سال زراعی اجرا شد. ژنوتیپ های آزمایشات پیشرفته و امید بخش اقلیم گرم در ایستگاه قراخیل(قایمشهر) و ژنوتیپ های آزمایشات پیشرفته و امید بخش اقلیم های معتدل و سرد، ارقام تجاری و ژنوتیپ های منتخب در ایستگاه طرق (مشهد) ارزیابی شدند. در سال اول اجرای آزمایش، به منظور انتقال آلودگی بذری، ارقام و لاین های مورد بررسی بطور یک در میان با رقم حساس (رقم یوسف) آلوده به بیماری در مزرعه کشت شدند. در سال دوم، میزان بروز بیماری (درصد گیاهان آلوده) در ارقام و لاین های آزمایشی به منظور ارزیابی مقاومت آنها برآورد گردید. ارزیابی مقاومت ژنوتیپ ها به روش عرابی و همکاران ( (Arabi et al., 2004انجام شد. بر اساس، نتایج ارزیابی های مزرعه ای، از تعداد 200 لاین اصلاحی آزمایشات پیشرفته و امید بخش مربوط به برنامه های به نژادی جو، 63 لاین کاملا مقاوم، 24 لاین مقاوم، 37 لاین نیمه مقاوم، 59 لاین حساس و16 لاین خیلی حساس هستند. از تعداد 67 رقم تجاری و ژنوتیپ های منتخب جو ارزیابی شده در شرایط ایستگاه طرق، 23 لاین کاملا مقاوم، 3 لاین مقاوم، 18 لاین نیمه مقاوم، 21 لاین حساس و 2 لاین خیلی حساس ارزیابی شدند. بر اساس این نتایج، ارقام تجاری بهرخ، بهمن، دشت، فجر 30، لوت، ترش، والفجر، ارس و زهک در منطقه مشهد به عنوان ارقام کاملا مقاوم و ارقام مهر، افضل، زرجو، کویر، نصرت، نیک، ریحان و یوسف حساس ارزیابی شدند. نتایج این تحقیق در گزینش لاینهای برتر دارای صفات مطلوب زراعی و مقاومت به سایر بیماری های مهم مورد استفاده قرار می گیرند.واژه های کلیدی: ارزیابی، به نژادی، جو، لکه قهوه ای نواری، مقاومت