بررسی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان در آزمایش های مقایسه عملکرد در شرایط دیم مناطق معتدل گرم

در این بررسی بمنظور دستیابی به لاینها و ارقام پرمحصول و سازگار به شرایط منطقه و نیز شناسایی مواد ژنتیکی ارزشمند که دارای صفات مطلوب باشند پنج آزمایش بشرح زیر اجرا گردید. الف) آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ‭(PBWYT) ‬بدون تکرار شامل ‮‭375‬ ژنوتیپ و رقم زراعی (شاهد رقم سرداری) ب) آزمایشهای مقایسه عملکرد گندم نان ‭(BWYT-A) ‬شامل سه آزمایش A1، A2،A3 هر کدام با ‮‭20‬ ژنوتیپ ها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار (شاهد رقم سرداری) ج) آزمایش مقایسه عملکرد گندم نان ‭(BWYT-B) ‬با ‮‭19‬ لاین و رقم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار (شاهد رقم سرداری) در طول دوره رشد و نمو از مهمترین صفات و خصوصیات بارز لاینها و ارقام یادداشت برداری بعمل آمده و مراقبتهای زراعی مورد نیاز انجام شد. در پایان پس از برداشت، خرمنکوبی و توزین عملکرد تیمارها تجزیه و تحلیل در طرح مقدماتی براساس رسم نمودار و در طرحهای تکراردار با استفاده از اصول تجزیه واریانس انجام و میانگین تیمارها با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنی دار ‭(LSD) ‬مقایسه شده و نتایج زیر بدست آمد: 1) طرح مقایسه مقدماتی عملکرد: تعداد ‮‭62‬ لاین و رقم که نسبت به رقم شاهد (سرداری) برتری داشته اند انتخاب شده تا در آزمایشهای تکراردار سال بعد مورد ارزیابی تکمیلی قرار بگیرند. 2) آزمایش A1: هیچ کدام از لاینها و ارقام اختلاف معنی دار نسبت به شاهد نداشت اما تعداد 5 لاین و رقم که وضعیت مناسبتری داشتند، انتخاب شدند. 3) آزمایش A2: تعداد 7 لاین و رقم که در سطح آماری 5 درصد بترتیب ،‮‭27‬ ،‮‭25‬ ،‮‭22‬ ،‮‭22‬ ،‮‭21 22‬ و ‮‭21‬ درصد نسبت به شاهد سرداری برتری داشتند انتخاب شدند. 4) آزمایش A3: رقم شماره ‮‭14‬ در سطح آماری یک درصد نسبت به رقم شاهد ‮‭26‬ درصد برتری عملکرد داشته بهمراه ‮‭10‬ لاین و رقمی که شرایط مناسبی داشتند اما اختلافشان با شاهد معنی دار نبود انتخاب شدند. 5) آزمایش ‭B: ‬اختلاف معنی داری در سطح آماری یک درصد بین ارقام و لاین با شاهد رقم سرداری مشاهده شد و تعداد ‮‭13‬ لاین و رقم که از ‮‭23‬ تا ‮‭69‬ درصد نسبت به شاهد برتری عملکرد داشتند انتخاب شدند. واژه های کلیدی: مواد ژنتیکی، گندم نان، مقایسه عملکرد، شرایط دیم