ارزیابی مزرعه ای تحمل به تنش شوری در اکوتیپ ها و ارقام سنتتیک تولیدی یونجه

تنش شوری یکی از مشکلات مهم جهانی است که تا حدودی می توان با تولید ارقام متحمل بر آن چیره شد. در این پژوهش، پنج رقم امید بخش یونجه حاصل از پروژه تحقیقاتی پیشین، ژنوتیپ هایی گزینش گردید و با پلی کراس ژنوتیپ های منتخب در مزرعه ایزوله، یک رقم سنتتیک تولید شد. رقم سنتتیک تولیدی ‭(SSI) ‬به همراه یک رقم سنتتیک دیگر‭(SM)‬، پنج رقم امید بخش- ساتلو، بافتان، خواجه، الهرد و قره یونجه و همچنین یک رقم شاهد محلی از نظر تحمل به تنش شوری در شرایط آب و خاک شور از سال ‮‭1390‬ لغایت ‮‭1393‬مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین ارقام مورد بررسی و همچنین بین سال های آزمایش اختلاف معنی دار در سطح احتمال یک درصد وجود دارد، ولی سایر منابع تغییر از جمله اثر متقابل سال ا رقم غیر معنی دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد علوفه در آزمایش در طی سال های بررسی به ترتیب متعلق به رقم سنتتیک ‭(SM) ‬و رقم شاهد بود. عملکرد علوفه و همچنین ارتفاع ارقام امید بخش یونجه بدون در نظر گرفتن ارقام سنتتیک در مقایسه با رقم شاهد غیر معنی دار بود، ولی این مقایسه در خصوص ارقام سنتتیک معنی دار بود. عملکرد علوفه ارقام سنتتیک نسبت به سایر ارقام نیز در سطح احتمال %1 معنی دار بود و مقادیر این دو گروه به ترتیب برابر ‮‭1682/3‬ و ‮‭757/7‬ گرم/بوته بود، ولی این دو گروه از نظر ارتفاع بوته اختلاف معنی دار نداشتند. مقایسات اورتوگونال نشان داد ارقام سنتتیک نسبت به ارقام منتخب مورد بررسی در این آزمایش و همچنین رقم شاهد از نظر عملکرد علوفه و ارتفاع بوته برتری مطلق دارند. در مقایسه ارقام سنتتیک نسبت به همدیگر نیز رقم سنتتیک ‭(SM) ‬نسبت به رقم سنتتیک ‭(SSI) ‬برتر بود. واژه های کلیدی: ارقام امید بخش، اورتوگونال، شوری، یونجه