ارزیابی مدل‏‌های هوشمند در برآورد میزان مواد جامد محلول در آب رودخانه کشکان، استان لرستان

یکی از موضوعات مهم در بحث کیفی رودخانه‏‌ها پیش‌‏بینی میزان مواد جامد محلول در آب می‏‌باشد. در این پژوهش، عملکرد مدل‏‌های هوشمند ماشین بردار پشتیبان با توابع هسته مختلف، برنامه‌‏ریزی بیان ژن و شبکه بیزین برای پیش‌‏بینی میزان مواد جامد محلول در آب رودخانه کشکان مورد بررسی قرار گرفت. بدین‏ منظور، از داده‏‌های کیفی ایستگاه پلدختر واقع در استان لرستان، شامل هیدروژن کربنات، کلرید، سولفات، منیزیم، کلسیم، سدیم، هدایت الکتریکی، دبی جریان و pH برای پیش‌بینی میزان مواد جامد محلول در آب طی دوره آماری 1395-1370 در مقیاس زمانی ماهانه استفاده شد. برای صحت‌سنجی مدل‏‌ها از معیارهای ضریب تبیین، ضریب نش-ساتکلیف، ریشه میانگین مربعات خطا و اریب استفاده شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که در هر سه مدل مذکور، ساختارهای ترکیبی از دقت قابل قبولی برخوردار هستند. همچنین، بر اساس معیارهای ارزیابی مشخص شد که مدل ماشین بردار پشتیبان با هسته توابع پایه شعاعی  بیشترین دقت 0.982، کمترین میزان ریشه مربعات خطا (mglit-1) 0.032، کمترین اریب 0.001 و بیشترین ضریب نش-ساتکلیف 0.963 را نسبت به سایر مدل‏‌ها داشته است.

کلیدواژه ها:

برنامه‎ریزی بیان ژن ، پیش‌‏بینی ، توابع هسته مختلف ، شبکه بیزین ، ماشین بردار پشتیبان