مصرف متظاهرانه: مطالعه روی معلم های منطقه ۴ شهر تهران

گرایش معلم ها به مصرف کالاهای تجملاتی سئوالاتی چون چگونگی و نوع الگوی مصرف آنها را مطرح کرده است. در این مقاله به شناخت معیارهای مصرفی معلم ها پرداخته و تلاش شده است با بهره گیری از نظریه مصرف تظاهری وبلن[۱] الگوی مصرف معلم ها و شکل گیری گروه جدید با ویژگی های خاص رفتاری مورد بررسی و تحلیل جامعه شناختی قرارگیرد. برای دستیابی به این منظور علاوه بر مطالعات نظری و تاریخی با استفاده از روش میدانی و تکنیک های مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته ، مشاهده همراه با مشارکت اقدام به گردآوری داده ها برای آزمون فرضیه های مورد نظر بر گرفته از نظریه وبلن  برآمدیم. نکته مهم این است که بررسی و تبیین موضوع مصرف گرایی در ایران بیشتر با نگاه آسیب شناسانه مرتبط با پیامدهای منفی آن است و کمتر به فهم رفتارهای مصرفی به عنوان یک کنش اجتماعی توجه شده است .در این مقاله سعی می شود با  استفاده از  رویکرد نظری  و مطالعه تجربی در منطقه ۴ شهر تهران، الگوی مصرف معلم ها به عنوان یک عمل یا کنش اجتماعی متاثر از تحولات اجتماعی و فرهنگی در ابعاد مادی و معنوی بررسی شود. نتایج این مطالعه نشان داد الگوی مصرف معلم ها تظاهری استو این نوع مصرف، نشان دهنده شکل گیری گروه جدیدی در میان معلم ها  است که مشخصه آنها گرایش به زندگی تجملاتی و مصرف متظاهرانه است. مطالعه تجربی انجام شده درباره الگوی مصرف معلم ها در ایران نشان می دهد که الگوی مصرف آنها در دو دهه اخیر متاثر از تحولات فرهنگی و اجتماعی به ویژه تغییر ارزش ها و فراتر از نیازهای طبیعی بوده است. بر اساس این مطالعه معلم ها هر چند خود را عضو طبقه متوسط می دانند اما تلاش زیادی می کنند تا بر اساس هنجارهای مصرفی و ارزش های مادی طبقات بالای جامعه رفتار کنند. در اینجا این دو موضوع  که مصرف معلم ها مبتنی بر جایگاه اقتصادی و اجتماعی آنها نیست و الگوی آنها در مصرف مبتنی بر ارزش های طبقات مرفه است، بر اساس مبانی نظری وبلن (مصرف متظاهرانه) دنبال شده است. [۱] Thorstein Bunde Veblen

کلیدواژه ها:

مصرف تظاهری ، تن آسایی ، ضایع کردن ، منزلت اجتماعی