ارزیابی کارایی علفکشهای پس رویشی کلزا (Brassica napus L) در کنترل علفهای هرز طی دو مرحلهی رشدی

  چکیده مقدمه: اگرچه کلزا محصولی خفه­کننده محسوب می­شود؛ ولی حضور علف­های هرز باریک برگ و پهن برگ در تراکم بالا بهخصوص در مراحل اولیه­ی رشدی می­تواند موجب کاهش عملکرد اقتصادی این گیاه دانه­ی روغنی گردد. لذا هدف از این تحقیق بررسی کارایی علفکش­های پس رویشی کلزادر کنترل علف­های هرز طی دو مرحلهی رشدی میباشد. مواد و روش­ها: بهمنظور ارزیابی اثرات علفکش­های انتخابی پس رویشی در کنترل علف­های هرز باریک برگ و پهن برگ در مزارع کلزا، آزمایشی بهصورت طرح بلوک­های کامل تصادفی در دو مرحلهی رشدی علف­های هرز در مزرعه­ی آموزشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در سال ۱۳۹۶ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل علفکش هالوکسی­فوپ-آر-متیل استر، کلوپیرالید و مخلوط علفکش­های هالوکسی­فوپ-آر-متیل استر + کلوپیرالید بودند که در مراحل رشدی ۴ تا ۶ برگی و ۶ تا ۸ برگی علف­های هرز بکار برده شدند. بدین منظور، علف­های هرز باریک برگ، پهن برگ و کنترل کامل هر دو گروه علف­های هرز با علفکش­های کاربردی بهطور جداگانه انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که با کاربرد علفکش هالوکسی­فوپ-آر-متیل استر در مرحله­ی رشدی ۴ تا ۶ برگی بر علیه علفهای هرز باریک برگ، کاهش محسوسی در عملکرد دانه کلزا و اجزای آن نسبت به تیمار شاهد کنترل کامل علف­های هرز بدست نمی­آید. درحالیکه، با کاربرد علفکش کلوپیرالید در این مرحله­ی رشدی بر علیه علف­های هرز پهن برگ، کاهش قابل توجهای در عملکرد دانه و اجزای آن صورت می­گیرد. با کاربرد مخلوط این علفکش­ها نیز کاهش چندانی در مقادیر صفات اندازه­گیری شده مشاهده نشد. در مرحله­ی رشدی ۶ تا ۸ برگی علف­های هرز و با تاخیر در کنترل علف­های هرز، اکثر صفات اندازه­گیری شده در کلزا با کاربرد علفکش­های انتخابی پس رویشی در مقایسه با تیمار شاهد کنترل کامل علف­های هرز کاهش یافتند. تیمارهای علفکشی خسارت چندانی بر بوته­های کلزا نداشتند و بیشترین میزان خسارت از مخلوط علفکشهای هالوکسیفوپ-آر-متیل استر + کلوپیرالید (۷۴/۱۱ درصد) بدست آمد. نتیجه­گیری: در مجموع می­توان اظهار داشت که جهت کنترل علف­های هرز باریک برگ در مزارع کلزا می­بایست علفکش هالوکسی­فوپ­آر­متیل استر در مراحل ابتدایی رشد آنها بکار برده شود. در مقابل، علفکش کلوپیرالید جهت کنترل علف­های هرز پهن برگ کارایی لازم را نداشته و می­بایست از علفکش­های جایگزین آن استفاده شود.

کلیدواژه ها:

دانههای روغنی ، علفکشهای انتخابی ، عملکرد دانه و اجزای آن ، کنترل علف هرز ، مرحلهی رشدی