اثبات رخدادهای سبکی با استفاده از آمار استنباطی (مطالعه موردی: تشبیهات حروفی در سبک عراقی)

      سبک­شناسی با مطالعه بسامد­ها سر و کار دارد؛ از همین رو، به کارگیری تحلیل­های آماری در ارزیابی­های سبک­شناسانه بسیار سودمند است. از آنجا که آمارهای توصیفی، همیشه نمی­توانند نوسان­های سبکی را توضیح دهند، استفاده از روش­های آمار­ استنباطی از دقت علمی بالایی در ارزیابی پدیدار­های سبکی برخوردار خواهد بود. سبک­سنجی، اصطلاحی است که برای پژوهش­های سبک­شناسانه مرتبط با رایانه وضع شده است. در مقاله حاضر، نگارنده می­کوشد رابطه میان فشردگی زاویه ساختمان تشبیه در شعر سبک عراقی را با بسامد انواع تشبیهات حروفی از لحاظ ساختمان در دیوان شاعران این سبک با توجه به گذار زمان، ارزیابی کند. از همین رو، با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون در نرم­افزار رایانه­ای spss به تحلیل استنباطی آمار­ها می­پردازد. با توجه به نتایج کمی برآمده از نرم­افزار spss که گویای ضریب همبستگی۵۷۰/. و سطح معناداری ۰۰۴/. در تبیین رابطه میان متغیر­ها (فشردگی زاویه تشبیه و بسامد تشبیهات حروفی) است و مقایسه این اعداد با شاخص­های تعریف شده برای ضریب همبستگی (دامنه میان ۱+ و ۱ـ) و سطح معناداری (کوچک­تر از ۰۱/. تا ۰۵/.)، رابطه مثبت و مستقیم میان متغیرها تایید می­شود؛ به زبان  سبک­شناسی، یعنی فشرده­تر شدن زاویه تشبیه و خیالی­تر شدن آن در شعر سبک عراقی به معنای افزایش بسامد تشبیهات حروفی دارای ساختمان بسته­تر و خیالی­تر بوده و این رخداد سبکی از هنجار­های مسلط بر سبک دوره پیروی کرده است.

کلیدواژه ها:

سبکشناسی ، تشبیهات حروفی ، آمار استنباطی ، Spss ، سبک عراقی