جستاری در دستگاه مطابقه زبان فارسی براساس تحلیل زبان کتاب «فرار ازمدرسه»

بین روساخت نحوی یک اثر یا قطعه زبانی با اندیشه و طرح ذهنی صاحب آن رابطهای تنگاتنگ وجود دارد. ساخت نحوی یک اثر بیتاثیر ازساخت معنایی آن نیست؛ به طوری که میتوان با دقت و تامل در روساخت تا حدودی به اندیشه و نیت آفریننده آن روساخت پی برد. هر طرح ذهنی و ساخت معنایی نمیتواند در هر قالب و توالی نحوی ظاهر شود و صراحت و رسانگی لازم را داشته باشد و این حکایت از نظاممندی دستگاه زبان دارد. حتی یک دستگاه بسیار جزیی از دستگاه دستوری زبان به نام «مطابقه»(concord) نیز از این حقیقت مستثنا نیست. به همین دلیل است که دستگاه مطابقه موجود درآثار زبانی تحت یک الگو و طرح واحد و ثابت تعریف نمیشود و هر اثر یا قطعه زبانی میتواند دستگاه مطابقه مخصوص به خود داشته باشد. لذا برای زبانی مثل زبان فارسی نمیتوان یک طرح یا الگوی واحد از دستگاه مطابقه ارایه داد. در این مقاله نویسنده با بررسی دستگاه مطابقه کتاب «فرار از مدرسه»ی استاد زرینکوب و مقایسه آن با طرح موجود از دستگاه مطابقه زبان فارسی به این نکته مهم پرداخته است.

کلیدواژه ها:

اسناد ، مسندالیه ، فعل ، گروه قعلی ، گروه اسمی ، مطابقه ، نحو ، الگو ، غزالی