ارزیابی کیفیت زه آب اراضی شالیزاری برای استفاده مجدد در آبیاری و تخلیه به محیط زیست (مطالعه موردی: واحد عمرانی F۴ شبکه آبیاری و زهکشی سفید رود)

کم شدن منابع آب شیرین و همچنین کاهش کیفیت آب موجود در بخش کشاورزی، نیاز به یافتن منابع جدید جهت استفاده در آبیاری را امری ضروری نموده است. در این خصوص بهره گیری از آب های نامتعارف یکی از گزینه های پیش رو می باشد. استفاده مجدد از زه آب اراضی کشاورزی به عنوان یک منبع آب نامتعارف قابل دسترس، یکی از راه کارهای رفع، کمبود منابع آبی به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت زه آب اراضی شالیزاری شهرستان صومعه صرا واقع در واحد عمرانی F۴ شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود برای استفاده مجدد در آبیاری و تخلیه به محیط زیست انجام شد. به منظور بررسی زه آب منطقه برای تخلیه به آب های سطحی و استفاده مجدد در آبیاری غلظت پارامترهای نیترات، ارتوفسفات، آمونیوم، نیاز بیولوژیکی اکسیژن، اکسیژن محلول، کل جامدات محلول و اسیدیته در نه مقطع در ماه های اردیبهشت تا تیر سال زراعی ۱۳۹۶ اندازه گیری و با استانداردهای آژانس حفاظت از محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست ایران و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مقایسه شد. بیش ترین غلظت نیترات، ارتوفسفات، آمونیوم و نیاز بیولوژیکی اکسیژن به ترتیب ۲۵/۱، ۱۸۴/۰، ۹۱/۲ و ۸۹ میلی گرم بر لیتر در ماه اردیبهشت و کم ترین غلظت اکسیژن محلول و بیش ترین غلظت کل جامدات محلول به ترتیب ۶/۳ و ۲۸۹ میلی گرم بر لیتر در ماه تیر مشاهده شد. همچنین بیش ترین مقدار اسیدیته ۲۳/۸ در ماه اردیبهشت و کم ترین مقدار آن ۲۶/۷ در ماه خرداد بود. زه آب زهکش مورد نظر از نظر پارامترهای نیترات، ارتوفسفات، اسیدیته و کل جامدات محلول بر اساس تمام استانداردها در محدوده مجاز و قابل استفاده برای آبیاری و تخلیه به آب های سطحی بود. ولی از نظر پارامترهای اکسیژن محلول، نیاز بیولوژیکی اکسیژن و آمونیوم در برخی از استانداردها فراتر از حد مجاز و غیرقابل استفاده در آبیاری و تخلیه به آب های سطحی بود. با توجه به برآورد بار آلودگی زه آب ورودی زهکش مورد مطالعه به تالاب انزلی مشخص شد که بیش ترین بار آلودگی در طول دوره نمونه برداری در ماه اردیبهشت بود.

کلیدواژه ها:

آمونیوم ، اسیدیته ، اکسیژن محلول ، ارتوفسفات ، نیترات