تناوب سببی در زبان فارسی

در این مقاله تناوب سببی در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. با بررسی داده­های فارسی نشان داده­ایم فعل های ضدسببی در بازنمایی واژگانی خود بر وجود مولفه سبب و موضوع خارجی دلالت می­کنند. در ادامه با تحلیل تناوب سببی در چارچوب رویکرد واژگانی- ساختمند نشان داده­ایم تناوب سببی حاصل حضور عبارت زبانی حاوی فعل در دو چارچوب معنایی است که شامل چارچوب سببی و چارچوب ضدسببی می­شود. این دو چارچوب حاصل کانونی شدن بخشی از صحنه طرح­واره­ای هستند که توسط فعل توصیف می­شود و به همراه چارچوب نحوی مربوط، به صورت ساخت های فعلی سطح پایین نشان داده می­شوند. علاوه بر این نشان داده­ایم تناوبی بودن یک فعل، علاوه بر ویژگی هایی معنایی فعل به موضوعات فعلی به کار رفته در جمله نیز بستگی دارد. این مسئله در رویکردهای واژگانی به تناوب سببی قابل تبیین نیست زیرا درج واژگانی در نحو رخ می­دهد اما در چارچوب رویکرد فوق که یک انگاره کاربرد- بنیاد محسوب می­شود، می توان آن را تبیین کرد. در این رویکرد ساخت ها عبارات زبانی را به عنوان یک کل تایید می­کنند بنابراین نقش موضوعات فعلی در تناوبی بودن فعل ها بر اساس این رویکرد توضیح داده می­شود.    

کلیدواژه ها:

تناوب سببی ، ضدسببی ، رویکرد واژگانی- ساختمند ، معناشناسی چارچوب