دستوری شدگی و بسط استعاری

به کمک فرایند دستوری شدگی می توان چگونگی تکوین امکانات دستوری زبان را صورت بندی کرد و توضیح داد. در دستوری شدگی کلمات به امکانات دستوری تبدیل می شوند و در عین حال امکانات دستوری که معمولا قدیمی ترند به تدریج از بین می روند و با تغییر واژگان دوباره امکانات دستوری جدیدی خلق می شود. در واقع این تغییر، یک جریان تقریبا یک سویه است که مرتبا تکرار می گردد و از این رو مشخص? چرخه ای بودن را برای آن قائل شده اند. در این مقاله ضمن توضیح دستوری شدگی و مشخصه های آن به تغییرات معنایی که در دستوری شدگی رخ می دهد توجه خواهد شد. توجه به معنا در دستوری شدگی نقط? تلاقی چندین رویکرد شناختی با مطالعات دستوری شدگی محسوب می شود. یکی از مهم ترین این رویکردها بسط استعاری نام دارد. در این جا به توصیف بسط استعاری پرداخته شده و برخی موارد دستوری شدگی فارسی بر اساس آن تبیین گردیده است. شواهد ما از زبان فارسی نشان دهند? اهمیت بسط استعاری در ایجاد امکانات دستوری است. این بسط تنها در جهت تبدیل معناهای عینی به انتزاعی است؛ بنابر این در بسط استعاری، یک سویگی یک قاعد? عام محسوب می شود که دست کم در زبان فارسی تاکنون استثنائی برای آن مشاهده نشده است.

کلیدواژه ها:

بسط استعاری ، حرف اضافه زمان و مکان ، دستوری زدایی ، دستوری شدگی ، یک سویگی