مبانی مدیریت خطرپذیری در شهرها

رده بندی دیویی: 658/4056
شابک: 978-600-113-272-8
رده بندی کنگره: HD49
شماره کتابشناسی ملی: 7332156
شناسه ملی سند علمی: R-1225074
تاریخ درج در سایت: 17 خرداد 1400
سال انتشار: 1399
تعداد صفحه: 258
زبان: فارسی
دسته بندی علمی: معماری و شهرسازی
مشاهده: 2,185

فایل این کتاب در 258 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این کتاب:

چکیده کتاب:

شهرها از مراکز مهم و ا ستراتژیک هستند که رشد بسیار سریعتی دارند و به سرعت توسعه پیدا کرده اند. رشد سریع جمعیت شهری و قرارگیری آنها در مکان های مستعد خطر سبب آسیب پذیری آنها شده است که آمارهای موجود از خسارت ها و تلفات ناشی از بحران ها تاکیدی بر آن است. جامعه جهانی در واکنش به آسیب پذیری بسیار زیاد شهرها و افزایش خطرپذیری، اقدامات و برنامه های زیادی را به تصویب رسانده است که از برجسته ترین آنها می توان به چارچوب عملیاتی هیوگو (۲۰۱۵-۲۰۰۵) اشاره نمود که ارزیابی های خطرپذیری بحران های طبیعی را در برنامه ریزی شهری و مدیریت سکونتگاه های انسانی در معرض خطر، به ویژه مناطق پرجمعیت و سکونتگاه هایی که به سرعت به سمت شهرنشینی پیش می روند، مورد تاکید قرار داد. علاوه بر آن، چارچوب سندای برای کاهش ریسک بحران (۲۰۳۰-۲۰۱۵) که در سومین کنفرانس جهانی سازمان ملل متحد در سندای ژاپن درمورخه ۱۸ مارس ۲۰۱۵ به تصویب رسید به عنوان جایگزینی برای چارچوب عملیاتی هیوگو درنظر گرفته شده است که مواردی بسیار مهم را مورد تاکید قرار داده است که یکی از این مواردارتقاء و بهبود سطح درک و آگاهی ریسک بحران در تمامی ابعاد و در بین همه ی ذی نفعان است. مسئولان و مدیران نهادها و سازمان هیا مرتبط با مدیری شهری نقش بسیار کلیدی در ایجاد شهرهای تاب آور دارند. برنامه ریزی و اجرای برنامه های کاهش خطرپذیری بحران های طبیعی و تاب آوری در برابر آنها، نیازمند شناخت و آگاهی از مولفه های مهم و کلیدی در موضوع خطرپذیری و تاب آوری است. در این راستا در کتاب حاضر مولفه های مهم و کلیدی در خطرپذیری و مفاهیم مرتبط با آنها و ارتباط آن با خطرپذیری شهری به صورت مشروح مورد بحث قرار گرفته است و در ادامه اصول مراحل برنامه ریزی کلان مدیریت خطرپذیری در شهرها همراه با مولفه های آن تشریح شده است که می توان به ارتقاء سطح دانش مدیران، مسئولان و تصمیم گیرندگان شهری و همه ذینفعان کمک کند و از این طریق اجرای برنامه ها ی مدیریت خطرپذیری در شهرها را تسهیل نماید.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه

۱-      مولفه های مهم و کلیدی در خطر پذیری

۱-۱  خطر

۱-۱-۱        ویژگی های مخاطرات

۱-۱-۲        شیوه های محاسبه و ارزیابی مخاطرات

۱-۱-۳        شیوه هی کاهش مخاطرات

۱-۲         خطرپذیری

۱-۲-۱        خطرپذیری وسیع و شدید

۱-۲-۱-۱ مفهوم ریسک گسترده یا وسیع

۱-۲-۱-۳ مفهوم ریسک گسترده یا وسیع

۱-۲-۱-۳ اهمیت ریسک یا خطرپذیری وسیع

۱-۲-۱-۴ برآورد ریسک وسیع و شدید

۱-۲-۱-۵ کاهش ریسک وسیع و شدید

۱-۳         خطرپذیری مطلق یا حاکمیتی

۱-۳-۱        اهمیت خطرپذیری حاکمیتی

۱-۳-۲        اقدامات و تمهیدات کاهش ریسک حاکمیتی

۱-۴         خطرپذیری قطعی و احتمالاتی

۱-۴-۱        تفاوت خطرپذیری احتمالاتی و قطعی

۱-۴-۲        مفهوم عدم قطعیت

۱-۴-۳        مدل سازی خطرپذیری قطعی و احتمالاتی

۱-۵-۱ عوامل موثر بر آسیب پذیری جمعیتی

۱-۵         در معرض قرارگیری

۱-۶-۱ اهمیت در معرض قرارگیری

۱-۶-۲ عوامل موثر بر درمعرض قرارگیری

۱-۶-۳ نحوه محاسبه میزان در معرض قرارگیری

۱-۶-۴ نحوه کاهش در معرض قرارگیری

۲-      خسارت های ناشی از بحران

۲-۱ خسارت های مستقیم و غیر مستقیم

۲-۲ اهمیت خسارت های مستقیم و غیرمستقیم

۳-      داده های بحران

۳-۱ پایگاه های داده های بحران ای ام دات

۳-۲ پایگاه های داده های بحران دساینونتار

۳-۳ مرورگر سیگما

۳-۴ پایگاه داده نات کت سرویس

۳-۵ پایگاه داده جی ال ای دی

۳-۶ پایگاه داده دی ام آی سی

۳-۷ پایگاه داده سی دی دی

۳-۸ پایگاه داده سی دی ای ام آ

۳-۹ پایگاه داده شلدوس

۳-۱۰ پایگاه داده آمار مخاطرات طبیعی آمریکا

۳-۱۱ پایگاه داده وب جی آی اس بحران

۴-      ابزارهای مدل سازی خطرپذیری

۴-۱ روش جامع برای ارزیابی خطرپذیری احتمالاتی- کپرا

۴-۲ مدل سازی بحران- کلاسیک ۲- کت رادر و تاچ استون

۴-۳ مدل سازی خطرپذیری زمین لرزه- ایکیو آر ام

۴-۴ مدل سازی المان ها

۴-۵ مدل سازی طوفان در فلوریدا

۴-۶ مدل سازی جهانی زمین لرزه

۴-۷ مدل سازی جهانی ارزیابی ریسک

۴-۸ مدل سازی هزوز- ام اچ

۴-۹ مدل سازی ایناسیف

۴-۱۰ مدل سازی اینفورم

۵-      مدیریت و کاهش خطرپذیری بحران

۵-۱ مفهوم کاهش خطرپذیری بحران

۵-۲ مدیریت بحران یا مدیریت خطرپذیری

۵-۳ روش های کاهش خطرپذیری

۵-۴ شناسایی و درک خطرپذیری

۵-۵ روند کاهش خطرپذیری بحران- کاهش یا افزایش

۵-۶ ارتباط بحران و توسعه

۶-      درک خطرپذیری شهری رویکردی در مدیریت خطرپذیری

۶-۱ چالش های مدیریت خطرپذیری در مناطق شهری

۶-۲ واکنش محلی، ملی و جهانی به کاهش خطرپذیری

۶-۳ ضرورت وجود یک روش شناسی یکپارچه در کاهش خطرپذیری شهری

۶-۴ چالش های ارزیابی خطرپذیری شهری

۶-۵ ارزیابی خطرپذیری شهری

۶-۶ نحوه استفاده از ارزیابی خطرپذیری شهری

۶-۷ محورهای ارزیابی خطرپذیری شهری

۶-۷-۱ محور اول: ارزیابی نهادی

۶-۷-۱-۱ درک چشم انداز نهادی یا ساختاری یک شهر

۶-۷-۱-۲ ارزیابی سریع نهادی ابزارها و منابع مدیریت شهری

۶-۷-۲ محور دوم: ارزیابی خطر

۶-۷-۲-۱ درک در معرض خطر بودن و آسیب پذیری

۶-۷-۲-۲ تهیه نقشه های نواحی در معرض خطر

۶-۷-۲-۳ مدل سازی خطرپذیری

۶-۷-۲-۴ سنجش از دور به عنوان ابزاری برای ارزیابی

۶-۷-۲-۵ نرم افزارهای ارزیابی خطرپذیری احتمالی

۶-۷-۳ محور سوم: ارزیابی اقتصادی اجتماعی

۶-۷-۳-۱ شارکت اجتماعی در جمع آوری داده ها

۶-۷-۳-۲ برقراری ارتباط میان ارزیابی خطرپذیری شهری و برنامه ریزی، تامین مالی و پیاده سازی آمادگی در برابر مخاطرات و کاهش خطرپذیری

۶-۷-۳-۳ نقش نمایه ی چندگانه خطرپذیری شهری

۶-۷-۳-۴ ارزیابی خطر زلزله

۶-۷-۳-۵ آسیب پذیری در برابر زلزله

۶-۷-۳-۵-۱ آسیب پذیری های فیزیکی

۶-۷-۳-۵-۲ آسیب پذیری اجتماعی- اقتصادی

۶-۷-۳-۶ ارزیابی خطر پذیری زلزله در شهر

۷-      ابزارهای جریان ساز خطرپذیری شهری

۷-۱ ارتباط میان جریان سازی خطرپذیری و تاب آوری شهری

۷-۲ فواید جریان سازی کاهش خطرپذیری شهری

۷-۳ تاب آوری شهری با برنامه ریزی کلان مدیریت خطرپذیری

۷-۴ کاستی های رویکرد برنامه ریزی کلان

۷-۵ فرایند اجرای برنامه ریزی کلان مدیریت خطرپذیری

۷-۵-۱ مرحله ی ۱: سازماندهی و آماده سازی

۷-۵-۱-۱ گام اول: انجام توافق با دولت

۷-۵-۱-۲ گام دوم: شناسایی بخش های دولتی جهت شمول در برنامه ریزی کلان مدیریت خطرپذیری

۷-۵-۱-۳ گام سوم: تشکیل تیم مدیریت پروژه

۷-۵-۱-۴ گام ۴: کسب دستور بالاترین مقام (به عنوان مثال شهردار) جهت تائید پروژه و تخصیص افراد مورد نیاز از بخش های مرتبط

۷-۵-۱-۵ گام ۵: شناسایی ذی نفعان خارجی مرتبط

۷-۵-۱-۵-۱ کمیته ی راهبری

۷-۵-۱-۵-۲ کمیسیون علمی

۷-۵-۱-۵-۳ گروه های هدف

۷-۵-۱-۶ گام ۶: ارزیابی شکاف دانش اعضای تیم و ذی نفعان

۷-۵-۱-۷ گام ۷: جمع آوری داده به صورت مشارکتی

۷-۵-۱-۷-۱ ایجاد سامانه ی اشتراکی مدیریت داده

۷-۵-۱-۷-۲ جمع آوری داده های مرتبط در پایگاه داده ی مدیریت خطرپذیری

۷-۵-۱-۷-۳ اعتبار سنجی داده ها با گروه های هدف ذینفعان

۷-۵-۲ مرحله ی ۲: تشخیص و تحلیل موقعیتی و پیامدی

۷-۵-۲-۱ گام ۱: انجام تحلیل موقعیتی اجزاء و المان های شهری

۷-۵-۲-۱-۱ تحلیل وضعیت قانونی و نهادی برای مدیریت خطرپذیری

۷-۵-۲-۱-۲ تحلیل برنامه ریزی بهره برداری از زمین و توسعه ی شهری از جنبه سیاسی و اجرایی

۷-۵-۲-۱-۳ تحلیل نظام های مدیریت شرایط اضطراری

۷-۵-۲-۱-۴ تحلیل اجزا و المان های دیگر تاب آوری شهری

۷-۵-۲-۲ گام ۲: انجام تحلیل خطرپذیری

۷-۵-۲-۲-۱ انجام ارزیابی آسیب پذیری و خطرپذیری

۷-۵-۲-۲-۲ توسعه ی مجموعه اطلاعات خطرپذیری شهری

۷-۵-۲-۳ گام ۳: اعتبار سنجی تفسیر نتایج با همکاری ذی نفعان

۷-۵-۳ مرحله ی ۳: توسعه ی برنامه

۷-۵-۳-۱ گام ۱: ایجاد چشم انداز مشترک برای تاب آوری و ا قدام برای کاهش خطرپذیری

۷-۵-۳-۲ گام ۲: شناسایی و اولویت بندی راهبردهای درنظر گرفتن آسیب پذیری ها بر اساس چسم انداز مشترک

۷-۵-۳-۳ گام ۳: شناسایی و اولویت بندی برنامه ها، پروژه ها و اقدامات برای هر راهبرد

۷-۵-۳-۳-۱ برنامه های طوفان فکری، پروژه ها و اقدامات

۷-۵-۳-۳-۲ اولویت بندی برنامه ها، پروژه ها، اقدامات

۷-۵-۳-۳-۳ تخصیص مسئولیت ها، زمان بندی و بودجه

۷-۵-۳-۴ گام ۴: رسمیت بخشیدن به برنامه، انتشار و توسعه ی آن

۷-۵-۴ مرحله ی ۴: اجرا، پایش و ارزیابی

۷-۵-۴-۱ گام ۱: تعیین زمان بندی اجرا

۷-۵-۴-۲ گام ۲: تعیین شاخص هایی برای پایش

۷-۵-۴-۳ گام ۳: پایش پیشرفت

۷-۵-۴-۳-۱ اقدامات پایدار برای ایجاد تاب آوری

مراجع

نمایش کامل متن