نقش دانش بومی در توسعه پایدار کشاورزی

دانش بومی به عنوان بخشی از سرمایه و گنجینه ملی هر قوم، نقش بنیادین و بسزایی در دستیابی به شیوه های مناسب و سازگار با طبیعت، از راه بررسی و تلفیق علمی این نوع دانش کهن با روشها و علوم نوین دارد . در این مقاله سعی شده است اهمیت و ویژگیهای دانش بومی و رسمی بیان شود و راه حلی برای توسعه پایدار کشاورزی ارائه گردد . همچنین به این موضوع اشاره شده است که دو حوزه دانش سنتی و صنعتی هیچگونه تقابل و تضادی با هم ندارند و در فرایند دستیابی به توسعه پایدار مکمل یکدیگرند. دانش بومی هر ملت چه از جنبه علمی و چه از لحاظ اجتماعی برای خود آن ملـت و بـرای مـردم در سراسـر جهـان اهمیـت بسیاری دارد . افزایش سریع جمعیت و کاربرد نسنجیده تکنولوژی تغییرات ز یادی را موجب شده است . گنجینه دانش مدرن و صنعتی بشر فاقد اصول و روش هایی است که استفاده بهینه از منابع طبیعی را میسر کند . بنابر ایـ ن دانـش بـومی بـا د یدگاه کلنگر برای دانش کشاورزی بوم شناختی موثر تشخیص داده شده است . تأکیـد دانـش بـومی بـر د یـ دگاه سیـ ستمی اسـت و پروژه های روستا یی را به ساکن شدن در روستاها سـوق داده اسـت . دانـش بـومی یـا محلـی بـرای بـوم شـناختی کـشاورزی ضروری است . معنا و مفهوم دانش بومی در زبان فارسی را می توان مجموعه اطلاعات مردم، دانش توده مردم و دانش توده فرهنگ مردم بیان کرد . در کتاب انتقال تکنولوژی به بحث در خصوص دانـش سـنتی پرداختـه اسـت و اشـاره مـی کنـد کـه دانش سنتی در مورد کشاورزی دانشی است که کشاورزان از تجربه خود آموخته و از نسلی به نسل دیگـر منتقـل مـی کننـ د . دانش سنتی بسیار آهسته جمع میشود، اما آنچه که باقی میماند در طول زمان بارها آزمایش شده است . چنین دانشی شـامل مشاهدات زیرکانه و دقیق در مورد گیاهان، حیوانات، آب و هوا، خاک، آفات نباتی و نظامهای طبقهبنـدی شـده اسـت کـه کاملا با اوضاع و احوال محلی مطابقت دارد و چونکشاورزان و خانوادههای آنان نسلها بـا آن زنـدگی کـرده انـد، دقیـق و قابل پیش بینی است و از نظر حجم بسیار وسیع تر و گسترده تر از دانشی است که در ایستگاههای تحقیقـاتی بـه وجـود آمـده است . هدف از این مقاله یررسی نقش دانش بومی در مورد کشاورزی بوم شناسی است.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، دانش بومی ، توسعه پایدار کشاورزی