شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم برای بهره برداری پایدار از منابع آب بخش کشاورزی در خراسان جنوبی

تغییرات اقلیمی اخیرا اثرات متعددی را در بسیاری از نقاط جهان از خود برجای گذاشته است و ایران نیز از این تغییرات وسیع در امان نبوده است. یکی از راه ­های کاهش تاثیر این پدیده، سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان استان خراسان جنوبی با تغییرات اقلیمی بود. در این مطالعه از روش آمیخته اکتشافی استفاده شد. نمونه­ گیری در فاز کیفی به صورت هدفمند شروع شد و به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده­ های کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری و دیگر روش ­های کیفی جمع ­آوری شدند و مولفه ها استخراج شدند. در بخش کمی، کشاورزان با استفاده از روش نمونه ­گیری چند مرحله ­ای با انتساب متناسب انتخاب شدند و در قالب پرسشنامه محقق­ ساخته مورد پرسش قرار گرفتند. داده‎ های گردآوری شده با استفاده از بسته‎ های نرم افزاری SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج، راهکارهای سازگاری در پنج عامل آموزشی و ترویجی، مدیریتی، نهادی و زیرساختی، فنی و زراعی و اقتصادی و مالی گروه ­بندی شدند و اولویت اول به راهکارهای نهادی و زیرساختی اختصاص یافت. در نهایت، مدل ساختاری تحلیل عاملی تاییدی و مدل مفهومی مربوط به راهکارهای سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم نیز ترسیم گردید.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، راهکارهای سازگاری ، بهره برداری پایدار