مدیریت بهینه توصیه کودی در اراضی زیر کشت زیره سیاه (Bunium persicum)

زیره سیاهیا زیره کوهی(Bunium persicum)گیاهی چند ساله، علفی دارای غدهاز خانواده چتریان (Apiaceae) و بومی منطقه محدودی از غرب آسیا است که نیمه شرقی ایران را نیز شامل می شود.بررسی های انجام شده نشان داده است که توانایی خوبی برای تولید زراعی این گیاه ارزشمند در ایران و خصوصا استان خراسان رضوی وجود دارد. نیتروژن، فسفر و پتاسیم از عناصر غذایی اصلی هستند که به مقدار زیاد به صورت کود در مقایسه با دیگر عناصر غذایی در کشت گیاهان مختلف به مصرف می­رسند.  زیره سیاه نیز برای رشد و نمو خود به این عناصر غذایی نیاز دارد. به همین دلیل اولین تحقیقات در زمینه بررسی نقش عناصر غذایی در افزایش عملکرد زیره به این عناصر غذایی معطوف شده است. نتایج تحقیقات نشان داده است که  مصرف نیتروژن برای افزایش عملکرد زیره ضروری است اما مصرف زیاد آن سبب کاهش عملکرد دانه در زیره سیاه می شود، این گیاه با حداقل مقدار نیتروژن مصرفی به رشد و نمو و عملکرد مورد انتظار می رسد، این در حالی است که با مصرف متعادل پتاسیم عکس العمل مناسبی از این گیاه مشاهده شده است  و مصرف فسفر نیز توانسته است عملکرد مورد انتظار را در این گیاه تامین نماید. مصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم باعث افزایش عملکرد دانه به میزان ۵۱% نسبت به شرایط بدون مصرف کود در زیست گاه طبیعی شد.تحت شرایط اقلیم خراسان رضوی (مشهد) مقدار ۴۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، ۳۰ کیلوگرم P۲O۵در هکتار و ۸۰ کیلوگرمK۲Oدر هکتار جهت زیره سیاه توصیه می شود. این میزان توصیه با توجه به افزایش عملکرد ایجاد شده( حدود ۱۵۰ کیلوگرم دانه در هکتار ) و قیمت دانه زیره سیاه (یک کیلوگرم معادل ۸۰۰ هزار ریال) می توانداز نظر اقتصادی درآمد بسیار مناسبی برای کشاورزان ایجاد نماید.   

کلیدواژه ها:

زیره سیاه ، نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم ، عملکرد