چالش های فرودگاه های درون شهری در بستر توسعه کالبدی فضایی شهرها از سامان دهی فعالیت تا انتقال کارکرد موردکاوی: فرودگاه مهرآباد تهران و حوزه تاثیر آن

فرودگاه ها در آغاز در زمره کاربری های جداشده و در حاشیه شهرها بودند، ولی به مرور و با توسعه ادواری شهرها پدیده ای درون بافتی شده اند. از این رو کنشگران محلی در برابر این پدیده با یک تناقض آشکار، یعنی تاکید بر نقش فرودگاه درون شهری به دلیل موقعیت مکانی مناسب برای جذب مسافر از یک طرف و ضرورت حفاظت از کیفیت زندگی ساکنان پهنه های هم جوار از طرف دیگر، مواجه می شوند. با توجه به چالش مذکور، سوال این است که رویکردهای اصلی در برخورد با مسائل ناشی از فعالیت فرودگاه های درون شهری کدامند؟ فرودگاه های درون شهری منتقل می شوند یا فعالیت آن ها ادامه می یابد؟ در این پژوهش برای پاسخ به این پرسش ها از روش تحقیق مبتنی بر رویکرد کیفی استفاده شده و به این منظور و برای مطالعه موردی، فرودگاه درون شهری مهرآباد واقع در جنوب غربی کلان شهر تهران انتخاب و حوزه تاثیر آن (منطقه ۹) واکاوی گردیده است. با بازخوانی تجارب جهانی روشن می شود که رویکردهای اصلی مواجهه با مسائل فرودگاه های درون شهری در قالب «تداوم (همزیستی شهر و فرودگاه)»، «تقلیل (تعامل شهر و فرودگاه)»، و «انتقال فعالیت (تقابل شهر و فرودگاه)» قابل پیگیری هستند. نتایج تجزیه وتحلیل پژوهشگران تحقیق حاضر پیرامون مسائل اقتصادی، کالبدی  محیطی، زیست محیطی، و مدیریتی گویای این واقعیت هستند که ساکنان نواحی اطراف مهرآباد از این چالش ها رنج می برند، به علاوه عواید چشمگیری هم از عملکرد فرودگاه ندارند، درحالی که منفعت غالب ناشی از فرودگاه به کل شهر تهران، منطقه شهری، و حتی کشور می رسد. در آخر برای سامان دهی، تعدیل و حل مسائل حوزه تاثیر مهرآباد راهکارها و پیشنهادهایی مطرح شده است.

کلیدواژه ها:

توسعه کالبدی فضایی شهر ، فرودگاه درون شهری ، حوزه تاثیر ، سامان دهی فضایی ، فرودگاه مهرآباد