تحلیل تاثیر رشد جمعیت و تورم بر رشد اقتصادی در افغانستان طی سال های ۲۰۰۴-۲۰۱۹

دستیابی به نرخ رشد اقتصادی بالا و با ثبات از جمله مسائل مهم هر کشور بوده و از طرف دیگر تورم واثرات زیانبار آن بخصوص بر رشد اقتصادی نیز یکی از مشکلات اساسی کشورها به شمار رفته و از طرفدیگر جمعیت یکی از عوامل موثر بر رشد اقتصادی در بلند مدت است. برخی از مطالعات تجربی حاکی ازتاثیر منفی این عامل بر رشد اقتصادی هستند؛ و بعضی اثر مثبت را نشان میدهند. هدف از این مقاله آناست تا تاثیر رشد جمعیت و تورم را بر رشد اقتصادی افغانستان طی ۱۶ سال گذشته بررسی نماید. داده هابا استفاده از اطلاعات موجود در سایت احصائیه مرکزی افغانستان و سایت Trading economics بدستآمده؛ سپس وارد نرم افزارهای Eviews۱۰ و SPSS ۲۵ گردیده و براساس شاخص معرفی شده توسطUNFDP تجزیه و تحلیل صورت گرفت. برای نارمل بودن داده ها از آزمون Jarque-Bera استفاده شدهو نتایج بدست آمده نشان میدهد تمام متغیرها از توزیع نارمل برخوردارند. برآورد مدل رگریسون خطینشان داد که رابطه قوی بین تولید ناخالص داخلی و متغیرهای جمعیت، جمعیت به توان دو و تورم وجوددارد. همچنان آزمون فلیپس- پرون در مورد تولید ناخالص داخلی نشان داد که مقدار آماره های بحرانی درسطوح معنی دار قرار داشته و متغیر یک متغیر ماناست. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بینتولید ناخالص داخلی واقعی و رشد جمعیت یک همبستگی مثبت وجود دارد، یعنی با افزایش نفوس، تولیدناخالص داخلی واقعی نیز افزایش یافته و رابطه بین آنها معنیدار است. بین تولید ناخالص داخلی و تورمیک رابطه معنی دار نبوده یعنی با کاهش تورم، تولید ناخالص داخلی افزایش می یابد. عوامل دیگر همچوخروج نیروهای خارجی از افغانستان، انتقال مسولیت های امنیتی به نیروهای افغانستان، کاهش مصرف۱۶ میلیارد دالری نیروی های ISF ، کاهش کمک های خارجی در کنفرانس های توکیو و شیکاگو و خشکسالی های پیهم که سکتور زراعت افغانستان را فلج ساخت از جمله عواملی دیگر بالای رشد اقتصادیافغانستان به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

رشد اقتصادی ، تورم ، جمعیت ، تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی سرانه