اثر بازدارندگی عصاره گیاهی آویشن شیرازی و چویل بر نماتد ریشه گرهی گوجه فرنگی در شرایط گلخانه

نماتد ریشه گرهی ازجمله نماتدهای مهم انگل گیاهیست که خسارت بسیاری به محصولات کشاورزی، به ویژه جالیز وارد می سازد. براساس آزمایش های انجام شده در شرایط گلخانه، میزان خسارت این نماتد، بر مبنای وزن خشک ساقه و ریشه، ۵۶-۴۹ درصد برآورد گردید. افزایش روزافزون استفاده از سموم دفع آفات موجب نگرانی متخصصان محیط زیست و علوم تغذیه شده است و استفاده از مواد طبیعی برای کنترل آفات و بیماریهای گیاهی در اولویت قرار گرفته است. این تحقیق در راستای کاهش مصرف سموم و کشاورزی ارگانیک، به منظور بررسی اثر نماتدکشی پودر و عصاره آبی گیاهان چویل (Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss.) و آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.) بر نماتد مولد گره ریشه در گوجه فرنگی (گونه Meloidogyne javanica) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملا تصادفی با سه فاکتور، ۱- گونه گیاهی در دو سطح چویل و آویشن شیرازی در مقایسه با شاهد (آب مقطر) ۲- غلظت عصاره و پودر در سه سطح با نسبت های ۱/۰، ۲/۰ و ۴/۰ درصد ۳- اندام عصاره گیری در سه سطح گل، برگ و ساقه و در چهار تکرار برای هر تیمار انجام شد. نتایج نشان داد که بهترین تیمار به لحاظ اثر بر فاکتورهای مرتبط با نماتد ریشه گرهی، تیمار ۲/۰% گل چویل و ۲/۰% ساقه چویل می باشد. از نظر بهبود اندام های رویشی گیاه، تیمار پودر برگ و ساقه چویل در سطوح ۱/۰% و ۲/۰%  به عنوان تیمارهای قابل توصیه مطرح هستند که تیمارهای برگ چویل ۱/۰% و ۲/۰% علاوه بر تاثیر کافی بر فاکتورهای مرتبط با نماتد، به فاکتورهای رشدی گیاه نیز صدمه ای وارد نمی کنند.

کلیدواژه ها:

گوجه فرنگی ، نماتد ریشه گرهی ، عصاره گیاهی ، چویل (Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss.) ، آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.)